Spehar: "Lute’nin ‘yakın bir gelecekte’ adaya tekrar gelmesi bekleniyor"

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi ve UNFICYP Şefi Elizabeth Spehar, BM Genel Sekreteri’nin özel görevlisi Jane Holl Lute’nin yakın bir gelecekte adaya tekrar gelmesinin beklendiğini duyurdu.
 
 BM Genel Sekreteri’nin UNFICYP’le ilgili en son raporunu Güvenlik Konseyi’ne sunduktan ve son rapordan sonra Kıbrıs’taki gelişmelerle ilgili bilgi verdikten sonra basına açıklamalarda bulunan Spehar, Güvenlik Konseyi üyelerinin ‘hem İyi Niyet Misyonu hem de UNFICYP’in görevini çok açık bir şekilde takdir ettiğini söyledi.
 
 “En çok minnettar olduğum şeylerden biri Güvenlik Konseyi üyelerinin ilgisi ve Konsey üyelerinin Kıbrıs’a güçlü desteği, Kıbrıs sorununu çözmeye desteği olmuştur. Bu gün öğleden sonra benimle olan ilişkilerini ve ilgilerini çok takdir ediyorum” şeklinde konuşan Spehar şöyle devam etti:

“Çok iyi bir görüş alışverişi yaptık. Konsey üyelerinden çok yerinde bir dizi yorum aldım, bana birçok önemli soru da sordular.Üyelere, Genel Sekreterin raporunda belirttiği gibi, son yıl ve son altı ay içerisinde özellikle adada çok olumlu gelişmeler olmadığını teyit ettim. Bir buçuk yılı aşkın bir süredir müzakere yapılmadığını biliyoruz. Ancak kendilerine son iki aylık dönemde elde ettiğimiz olumlu gelişmelerin altını çizdim“Bu bağlamda, liderler 2018’de, 26 Ekim’de yeniden bir araya geldiler ve iki yeni geçiş noktası açmaya karar verdiler. Bu iki geçiş noktası gerçekten de 12 Kasım’da açıldı.Jane Holl Lute’nin taraflarla temaslarına devam etmesinin 14-18 Aralık tarihleri arasında adadaki liderlerle iki tur görüşme yapmasının olumlu bir nokta olarak altını çizdim.Güvenlik Konseyi’ne hem Kıbrıs’taki barış çabaları, hem de  adadaki iki barış misyonu ve Lute’nin tarafları yeni tur müzakereler için ortak bir noktada buluşturma çabalarına yönelik devam eden desteklerinden dolayı teşekkür ettim.Öğleden sonraki görüş alışverişlerinden Güvenlik Konseyi’nin Genel Sekreter’in adada ortam ve havanın iyileştirilmesi, başarılı bir müzakere sürecinin yeniden başlaması için daha iyi koşullar olması, dolayısıyla onların ek güven yaratıcı tedbirler için daha destekçi olması, adadaki iki toplum arasında daha fazla güven yaratılması, liderler dâhil iki taraf açısından daha fazla doğrudan destek olması gerektiği görüşüne saygı duyulmasından çok minnettar kaldım.”
 
 Spehar son olarak, Güvenlik Konseyi’nin, İyi Niyet Misyonu ve UNFICYP’in rolüne açık bir şekilde memnuniyet duyduklarına inandığını belirtti.  
 
"UNFICYP konusunda, adada başarılı bir müzakere süreci için koşulların yaratılmasına iki yönlendirici yaklaşımının öneminin altını çizdiler. Bir taraftan ara bölge içerisinde ve çevresinde müşterek istikrarı korunmaya devam etmesi, ikinci olarak toplumları bir araya getirerek işbirliğine yardımcı olunması iki topum arasında güven yaratılması.”  

Lute’nin adaya tekrar ne zaman gideceği sorusunu yanıtlayan Lute şöyle konuştu: “Yakın gelecekte adaya döneceğini umuyorum. Sanıyorum tarihe kısa bir süre sonra karar verilecek. Dolayısıyla kısa sürede Konsey’in gerçekten onun çabalarına ilgi duyup duymayacağını anlayacağız.”

KKTC Dışişleri Bakanı Kudret Özersay’ın UNFICYP’in daha sivil bir yapıda olmasıyla ilgili sözlerini yorumlaması istenen BM yetkilisi, “Sadece şunu söyleyebilirim ki, UNFICYP’in görevi sadece izlemek değildir, UNFICYP’in ara bölge çevresinde ve içindeki gerginlikleri aktif olarak yatıştırma görevi de vardır” şeklinde konuştu ve şöyle devam etti: "Dolayısıyla ara bölge hatları üzerinde yaklaşık 1,000 askerimiz olduğunu biliyorsunuz ve bu hatlar arada sırada olaylardan dolayı gergin bölgelerdir.Bazen sivil faaliyetlerden dolayı ve UNFICYP’in yaptığı sadece iş bu olayları incelemek değildir. Bizim askeri bir görevimiz ve bir irtibatımız da vardır. Bizim kendi BM polisimiz vardır ve aktif olarak görevi bu olayları daha fazla tırmanmadan yatıştırmaktır.Askeri görevimiz de çok önemlidir çünkü bu tür konuları halletmeye çalışmak için askerden askere temas önemlidir.”
 
Bir başka soruyu yanıtlayan Spehar, anladığı kadarıyla Güvenlik Konseyi’nin birkaç gün içinde kararı son şekline getirmeyi planladığını bildirdi.

UNFICYP’in görev süresinin ne kadar uzatılacağını bilip bilmediği sorusuna da Elizabeth Spehar, “Konsey genellikle yenileme konusuna altı aylık dönemler olarak bakar çünkü biliyorsunuz görevimiz yılda iki kez yenilenir” yanıtını verdi.

Misyonun yenilenmesine Güvenlik Konseyi’nin başka türlü yaklaşıp yaklaşmadığı soruna karşılık olarak da Spehar, “Genel anlamıyla temel olarak misyonun yenilenmesinin desteklendiğini gözlemledim, Güvenlik Konseyi’nin tam niyetini çok kısa bir süre sonra göreceğiz diye düşünüyorum” dedi.