Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi eski yargıcı, Başhâkim Mehmet Zekâ Bey, vefatının 37’nci yılında anılacak.
Başhâkim Zekâ Bey Kıbrıs Türk Hukukunu Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Derneği’nden yapılan yazılı açıklamada  “Başhâkim Mehmet Zekâ Bey’i büyük bir özlem ve saygıyla anıyoruz” denilerek, salgın nedeniyle her yıl Zekâ Bey’in Balalan’daki kabri başında gerçekleşen anmanın bu yıl yazılı ve görsel medya aracılığıyla yapılacağı kaydedildi. 
1903 yılında Balalan (Bladanisyo) köyünde dünyaya gelen Zekâ Bey’in babası Hüseyin Mehmet Guselli ve annesi Ayşe Hüseyin Guselli ile Bladanisyo köyünde ikamet etti. İlkokul ve ortaokul tahsilini Mehmetçik’te tamamlayan Zekâ Bey, Lefkoşa’da lise ve daha sonra İngiliz okulundan mezun oldu.
1927 yılında İstanbul Hukuk Fakültesi’ni ‘Aliyyü’l-a’la: Pekiyi’ derecesiyle bitirdikten sonra avukatlığa başlayıp, aynı sene İngiliz kanunlarına da vakıf olmak amacıyla İngiltere’ye giden Zeka, Londra’da Middle Temple Inn of Court’dan kısa sürede ‘Barrister-at-Law’ unvanını aldı ve Kıbrıs’a gelerek avukatlığa devam etti.
1930’lu yılların başında Kavanin (Yasama) Meclisi’ne üye seçildi. Ardından avukatlıkta göstermiş olduğu başarıdan dolayı doğrudan Kaza Mahkemesi Hâkimliğine tayin olan Zekâ Bey, Mağusa ve Limasol’da başarıyla yürüttüğü bu görevden sonra terfian Lefkoşa Kaza Mahkemesi Reisi olarak tayin edilmiştir. 1931 tarihinden sonra, özellikle Söz Gazetesi’nde yazdığı yazılarla, modernleşmenin düşünsel temellerinin atılmasına önemli katkılarda bulunmuş, 1945 yılında Türk İşleri Komisyonu’nun başına geçmiştir. Komisyonda görev aldığı süre boyunca Kıbrıs Türk Toplumu hukukunun önemli derecede gelişimine neden olan çağdaş yasaların geçmesini sağlamıştır.
1952 yılında Yüksek Mahkeme Hâkimliğine terfi eden Zekâ Bey, 1961 yılında Strazburg’da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne üye seçildi ve ölüm tarihi olan 1984 yılına kadar sürdürmüş olduğu görevi boyunca almış olduğu kararların her biri emsal teşkil edecek, dünya hukukuna ışık tutacak boyuttadır.  
Gerek Kıbrıs'ta görev yaptığı dönemde, gerekse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde verdiği kararların hukuksal değeri yaşamaya devam etmektedir. Bu kararlar Enstitü, tarafından bir araya getirilerek İngilizce olarak 3 ciltte derlenmiş olup bir kopyası AİHM’de bulunmaktadır”