Kıbrıs Sosyal Bilimler Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Türkçe Öğretmenliği Bölüm Başkanı Yrd.Doç.Dr. Zeki Akçam, KKTC Milli Arşiv ve Araştırma Dairesi ile birlikte Kıbrıs Türk Kültürü Sözlü Kültür Arşiv’ini 20.12.2018 tarihinden itibaren araştırmacıların hizmetine açtı. Zeki Akçam 1997 yılından bu yana gerek kendi derlediği gerekse öğrencilerine hazırlattığı Kıbrıs Türk Halk Kültürü ile ilgili monografi çalışmalarını Milli Arşiv Dairesi’ne bağışladı. Yıllardır süren tasnifler neticesinde arşivin ilk bölümü düzenlenen seminer sonucunda araştırmacıların hizmetine sunuldu.
Seminer sırasında Arşiv Müdürü Mehmet Borak, Müdür Muavini Ebru Bayazitoğlu, Bilgi İşlem Sorumlusu Ayhan Darcan ve Araştırma Salonu Görevlisi Alev Kaymakamoğlu’na arşivin kapsamı ve araştırmacıların kullanımlarına yönelik bilgiler verildi. Akçam, açılan birinci kısmın KKTC Cumhurbaşkanlığı Millî Arşiv ve Araştırma Dairesi, TC Yurtdışı Türkler Akraba Toplulukları Başkanlığı ile ortak olarak yaptıkları “Çatoz (Serdarlı) Monografi” projesine ait olan sözlü kültür arşivi olduğunu belirtti.
Bu proje ile ilgili olarak yaklaşık olarak 6.000 dakikalık görüntü ve iki bine yakın fotoğrafın olduğu belirtildi. Amaçlarının sahadan derlenen sözlü kültür ürünlerini gelecek nesillere aktarmak ve üzerinde akademik çalışmaların yapılmasını sağlamak olduğunu belirten Akçam: “sözlü kültür en güvenli bir şekilde korunacağı yerde, yani Millî Arşivimizde araştırmacıların hizmetine sunulmuştur; bu tür malzemeler ülkemizde yıllardır kimsenin bulmaması gereken bir hazine gibi saklanmış ve hep araştırmacılardan korunmuştur halbuki sözlü kültür ürünlerimiz tüm araştırmacı ve vatandaşlarımızın hizmetine açık olmalıdır; artık Serdarlı Köyü’nün sözlü bir arşivi devlet tarafından korunmaktadır” açıklamalarında bulundu.
Mehmet Borak ise araştırmacıların yasa ve tüzükler çerçevesinde bu arşivden faydalanacağını belirterek böylesi bir projenin ortağı olmaktan mutlu olduklarını belirtti. Görüntü kayıtlarının korunacağı koleksiyon, “Zeki Akçam Kıbrıs Türk Halk Kültürü Sözlü Kültür Arşivi” olarak kayıtlara geçti. Akçam, Proje sırasında Arşiv görevlileri ve Serdarlı köy halkının şahsı ile ekip çalışanlarına çok iyi davrandığını; bu nedenle kendilerine bir kez daha teşekkür etmek istediğini belirtti.
Arşivde aynı koleksiyonda bulunan diğer sözlü ve yazılı kültür ürünleri ise yapılacak olan ince tasniften sonra araştırmacıların hizmetine yaklaşık olarak Mart 2019 tarihinde açılacak. Açılacak olan ikinci bölüm ile birlikte toplam 16.000 dakikalık ses ve görüntü kaydı hacmine ulaşılacaktır.
