Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Ukrayna'dan tahıl ve gıda sevkiyatını mümkün kılan anlaşmanın odak noktasının insanlığın refahı olduğunu belirterek, "Hiç şüphe yok ki bu anlaşma dünya için. Bu anlaşma iflasın eşiğinde olan gelişmekteki ülkeler ve kıtlığın eşiğinde en savunmasız insanlara rahatlama getirecek. Ayrıca gelişmekte olan ülkeler için kabusa dönen ve savaştan önce de yüksek olan gıda fiyatlarının dengelenmesine de yardımcı olacak." dedi.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in hazır bulunduğu; Ukrayna ve Rusya taraflarının katıldığı, Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi olarak imza altına alınan anlaşmanın imza töreni Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Ofisi'nde düzenlendi.
Guterres, Rus ve Ukraynalı tarafların engelleri aşarak ve farklılıkları bir kenara bırakarak herkesin çıkarına hizmet edecek bir girişimin önünü açtıklarını belirtti.
İnsanlığın refahını teşvik etmenin bu görüşmelerin itici gücü olduğunu söyleyen Guterres, "Odak noktamız, dünyamızın insanları için neyin önemli olduğuydu. Hiç şüphe yok ki bu anlaşma dünya için. Bu anlaşma iflasın eşiğinde olan gelişmekteki ülkeler ve kıtlığın eşiğinde en savunmasız insanlara rahatlama getirecek. Ayrıca gelişmekte olan ülkeler için kabusa dönen ve savaştan önce de yüksek olan gıda fiyatlarının dengelenmesine de yardımcı olacak." değerlendirmesinde bulundu.
- "Bu anlaşma kolay elde edilmedi"
İmzalanan anlaşmanın, Karadeniz'deki üç önemli Ukrayna limanından önemli miktarda gıda ihracatına geçiş izni verdiğini belirten Guterres, tahıl ve gıda stoklarının sevkiyatının, küresel gıda arz açığını kapatmaya yardımcı olacağını ve fiyatlar üzerindeki baskıyı azaltacağını kaydetti.
Guterres, şöyle devam etti:
"Bu anlaşma kolay elde edilmedi. Savaş başladığından beri, Ukrayna'nın gıda ürünlerine ve Rus gıda ve gübrelerine tam küresel erişim sağlamadan küresel gıda krizine bir çözüm olmadığını vurguluyorum. Bugün bu hedefe ulaşmak için önemli adımlar attık. Ama bu, uzun bir yol oldu. Nisan ayında Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kabul edildikten sonra, bir çözüm planı önermek üzere (Rusya Devlet Başkanı) Putin ve (Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir) Zelenskiy ile görüştüm. O günden beri her gün çalışıyoruz."
- "Karadeniz'deki umut ışığı bugün pek çok kişinin ortak çabaları sayesinde parlıyor"
Müzakereler için büyük çaba harcandığına ve haftalarca sürdüğüne işaret eden Guterres, "Kararlılık ve özveri bugün daha da hayatidir. Bu girişim tam olarak uygulanmalıdır, çünkü dünyanın küresel gıda kriziyle başa çıkmak için buna çok ihtiyacı var. Türk hükümetinin ileriye dönük kritik rolünü sürdürmesine güven duyuyoruz." dedi.
Guterres, BM'nin anlaşmaların başarısı için çalışmaya yakından dahil olmaya devam edeceğini belirterek, Türkiye'nin taahhütlerin yerine getirilmesi konusunda çabaları artırdığını söyledi.
Karadeniz girişimlerinin uygulanmasını izlemek için Ortak Koordinasyon Merkezi'nin kurulduğunu duyuran Guterres, "Tüm tarafları taahhütlerini yerine getirmek için hiçbir çabadan kaçınmamaya çağırıyorum. Ayrıca barış için hiçbir çabadan kaçınmamalıyız. Bu, kanlı bir çatışmaya giren iki taraf arasında eşi görülmemiş bir anlaşmadır. Bu çatışma devam ediyor ve her gün insanlar ölüyor. Savaş her gün şiddetleniyor." dedi.
BM Genel Sekreteri Guterres, "Karadeniz'deki umut ışığı bugün pek çok kişinin ortak çabaları sayesinde parlıyor. Bölge ve tüm dünya için bu zorlu ve çalkantılı zamanlarda, insanların acılarını dindirmek ve barışı sağlamak için bu işaret ışığının yol göstermesine izin verin." ifadelerine yer verdi.
- Çavuşoğlu da Guterres ile bir araya geldi
BM Genel Sekreteri Guterres, anlaşmanın imzalanmasından önce Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile de bir araya geldi.
Görüşmeyi Twitter'dan duyuran Çavuşoğlu, Guterres ile Ukrayna'dan tahıl ve gıda sevkiyatını mümkün kılacak anlaşmanın yanı sıra Ukrayna'daki son gelişmeler başta olmak üzere Suriye ve Libya konularını da ele aldıklarını kaydetti.
Çavuşoğlu, ayrıca, anlaşmanın imzalanmasının ardından paylaştığı mesajda da, "Umut İstanbul'dan doğuyor! Ukrayna'dan tahıl ihracatını mümkün kılacak ve küresel gıda krizinin çözümüne katkı sağlayacak anlaşmayı imzaladık. Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğindeki bu çabalarımızın kalıcı barışın sağlanmasında bir dönüm noktası olmasını diliyoruz." ifadelerini kullandı.
