Öncelikle bana bu yazıyı yazma şansı veren Genç TV ailesine çok teşekkür ederim. Covid-19 (koronavirüs) hakkında kısa, sade ve anlaşılır bilgiler yazmaya çalışacağım.
Korona virüs hakkında çok fazla asılsız iddianın olması toplumda büyük bir panik havasına neden olmaktadır. Paniğin virüsten daha bulaşıcı olduğu unutulmamalıdır. Sakin kalmak ve uzmanlar tarafından belirlenen kurallara uymak bu sürecin atlatılması için yeterli olacaktır.
Koronavirüsün mortalite (ölüm) oranları düşüktür. Bu durum, enfekte olan her hastanın ölmeyeceği ve hatta bir çoğunun tedavi olup normal yaşamına devam edeceği anlamına gelmektedir.
Koronavirüsün (Covid-19), Kasım 2002 ve Temmuz 2003 tarihleri arasında Hong Kong’da başlayan SARS (Ağır Akut Solunum Yolu Yetersizliği Sendromu) ve 2012 yılında ilk kez Ürdün’de tespit edilen MERS (Orta Doğu Solunum Sendromu) ailelerinden bir virüs olduğu bilinmektedir.
Koronavirüsün gençlerde, çocuklarda ve ek hastalığı bulunmayan bağışıklığı güçlü kişilerde hafif seyrettiği bilinmektedir. Ek sağlık sorunu olan kişiler ve immün yetmezliği olan hastalar ise risk grubunda bulunmaktadır. Bu grup toplumumuzun %2-3’lük bir kesimini oluşturmaktadır.
Risk Grubu:
-Kronik hastalığı olanlar (Kardiyovasküler, Kronik Akciğer ,Diabet, Hipertansiyon, Kanser vb. hastalığı olan kişiler)
-Herhangi bir sebepten bağışıklık sistemi güçsüz olan kişiler,
-Yaşlı popülasyon
Belirtiler:
-Yüksek ateş,
-Solunum zorluğu,
-Kuru öksürük.
Koronavirüsün temel bulgusun ateş olduğu bilinmektedir. Ateşin yanında kuru öksürük, solunum sıkıntısı ve yorgunluk sıklıkla görülen bulgulardır. Daha az yaygın olmakla birlikte burun akıntısı, boğaz ağrısı ve ishal ile seyredebilmektedir. Burada en çok dikkat edilmesi gereken husus hastanın ateşidir, ateş %85’lerin üzerinde vakalarda görülmektedir. Bu semptomların biri veya birkaçı aynı anda görülebilmektedir. Koronavirüsün kuluçka süresinin 2-14 gün aralığında olduğu unutulmamalıdır.
Kendiniz ve/veya yakınlarınız belirtilen risk grupları altında olduğunu düşünüyorsanız doktorunuza ek tedbirler için danışmalısınız. Ayrıca KKTC Sağlık Bakanlığı’nın 1102 numaralı çağrı merkezi ve TC Sağlık Bakanlığı’nın 184 numaralı çağrı merkezlerini arayabilirsiniz.
Alınması Gereken Önlemler:
Koronavirüs, hapşırma ve öksürme ile ortaya çıkan damlacıkların ağız, burun ve gözlerle teması yoluyla bulaşmaktadır.
Damlacıkların yapıştığı yüzeylere dokunduktan sonra ellerin ağız, burun ve göze götürülmesiyle bulaşabildiği de bilinmektedir. Evden gerekmedikçe çıkmamak ile birlikte alınabilecek başlıca önlemler şu şekildedir:
1-) Elleri sık sık su ve sabun ile en az 20 saniye boyunca ovarak yıkayın. (Su ve sabun olmaması durumunda kolonya kullanabilirsiniz.)
2-) Kişilerle aranıza en az 1 metre (3-4 adım) sosyal mesafe koymaya özen gösterin,
3-) Öksürme yada hapşırma durumunuzda ağız ve burunu tek kullanımlık mendil ile kapatmalı veya mendil yoksa dirseğinizin iç kısmını kullamalısınız. Böylelikle olası bir bulaşmayı önleyerek çevrenizdeki insanları da koruyabilirsiniz,
4-) Soğuk algınlığı belirtileri gösteriyorsanız, yaşlılar ve kronik hastalığı olanlarla temas etmeyin, maske takmadan evden çıkmayın ve bir sağlık kuruluşuna başvurun,
5-) Tokalaşma ve sarılma gibi yakın temaslardan olabildiğince kaçının,
6-) Ellerinizi yıkamadan yüzünüze (maskeli bile olsa) dokunmayın,
7-) Bulunduğunuz ortamları sık sık havalandırın,
8-) Kapı kolları, lavabolar gibi birden fazla kişi tarafından ortak olarak sık kullanılan yüzeyleri su ve deterjanlar ile her gün temizleyin.
9-) Bol sıvı tüketin, dengeli beslenin ve uyku düzeninize dikkat edin.
Sözlerimi bitirirken bu süreçte çok büyük emek harcayan sağlık çalışanlarına, arkadaşlarıma çok teşekkür etmek isterim. Herkesin korktuğu bu virüs ile en ön sahada mücadele eden, gerektiğinde kendi yaşamını düşünmeden, hastaları için uğraşan sağlık emekçilerini lütfen bu süreçte destekleyelim ve söylediklerine itibar edelim. Yalan yanlış ve kaynağı belirsiz bilgilerden kaçınalım. Bu karşılaşılan ilk salgın değil, son da olmayacak. Herkes kendi üzerine düşeni yaptığı takdirde bu durumu en az hasarla atlatacağımıza inanıyorum. Bu hastalıktan korkmanıza ve çekinmenize, panik olmanıza gerek yok. Önlemlerinizi alın, sağlığınıza dikkat edin ve şüpheli bir durumda sağlık kuruluşlarına başvurmayı ihmal etmeyin. Hepinize sağlıklı günler dilerim.
