Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu toplandı. Meclis Başkanı Zorlu Töre başkanlığındaki toplantı saat 14.30’da başladı.
Gruplar arası varılan mutabakat sonucu Genel Kurul'un açılışı saat 14.00'e alınmıştı.
Genel Kurul'da özel gündemde “Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı", “Genel Tarım Sigortası Fonu 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı ", “Kişisel Verileri Koruma Kurulu 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı" ile “Bayrak Radyo Televizyon Kurumu 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı" var.
“Dernekler (Değişiklik) Yasa Önerisi ", “Kıbrıs Türk Sosyal Sigortalar (Değişiklik) Yasa Tasarısı"; “Sosyal Güvenlik (Değişiklik) Yasa Tasarısı'nın" da görüşüleceği Genel Kurul'un “seçimler ve oylaması yapılacak işler” bölümünde ise “Motorlu Araçlarla Yolcu ve Eşya Taşınması (Denetim) (Değişiklik) Yasa Tasarısının" üçüncü görüşmesi yapılacak ve “Hukuk, Siyasi İşler ve Dış ilişkiler Komitesinin, Kişisel Verileri Koruma Kurulu Üyeliği Seçimine” bulunuyor.
Genel kurulda milletvekillerinin güncel konuşma istemlerine de yer verilecek. Gündemde ayrıca sözlü ve yazılı sorular da var.
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu'nda ilk olarak sunuşlar bölümünde bazı ivedilik tezkereleri oylandı.
Cumhuriyet Meclisi Başkanlık Divanı’nın Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) toplantılarına gözlemci üye olarak katılacak heyetle ilgili kararı oylandı. Karar, oy birliğiyle kabul edildi.
Karara göre, TÜRKPA toplantılarında, Cumhuriyet Meclisi’ni her daim Cumhuriyet Meclisi Başkanı’nın, Meclis Başkanı’nın katılmaması halinde ise Meclis Başkan Yardımcısı’nın başkanlığında Meclis’te grubu bulunan her partiden birer üye temsil edecek. Harcamalar, Cumhuriyet Meclisi bütçesi yurt dışı görev yollukları kaleminden karşılanacak.
Başbakanlığın Doğal Afet ve Depremle İlgili Mevzuatın Düzenlenmesine İlişkin Oluşturulan Geçici ve Özel AD-HOC Komite gündeminde bulunan Deprem ve Diğer Doğal Afetlere Yönelik Mali Yardım ve Hazırlık Değişiklik Yasa Tasarısı’nın komitede ivedilikle görüşülmesi oy çokluğuyla kabul edildi.
UBP Genel Sekreteri Oğuzhan Hasipoğlu’nun sunduğu Hukuk, Siyasi İşler ve Dışilişkiler Komitesi’n gündeminde bulunan Seçim ve Halkoylaması Değişiklik Yasa Önerisi'nin komitede ivedilikle görüşülmesine yönelik tezkere de Genel Kurul’da oylandı. Tezkere oy birliğiyle kabul edildi.
Genel Kurulda, Bayrak Radyo Televizyon Kurumu 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı; Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı; Genel Tarım Sigortası Fonu 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı; Kişisel Verileri Koruma Kurulu 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı, Motorlu Araçlarla Yolcu ve Eşya Taşınması (Denetim) (Değişiklik) Yasa Tasarısı; Kıbrıs Türk Sosyal Sigortalar (Değişiklik) Yasa Tasarısı, Sosyal Güvenlik (Değişiklik) Yasa Tasarısı''nın üçüncü görüşmesine yönelik tezkereler de oylandı.
Meclis Genel Kurulu’nda "Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı” onaylandı.
Tasarı 26 kabul, 7 ret oyuyla ve oy çokluğuyla kabul edildi.
Tasarıya ilişkin söz alan CTP Milletvekili Fikri Toros, bu kurumun bir denetleme kurumu olduğunu vurgulayarak, ilgili bakanlık Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı'nın bu alanlarda birçok yatırım vaadinde bulunduğunu hatırlatarak, internet altyapısının 3. dünya ülkeleriyle kıyaslanacak seviyede olduğunu herhangi bir arızayla havalimanının bile saatlerce kullanım dışı kaldığını hatırlattı.
Ülkenin küresel iş fırsatlarından da yararlanamaz konumda olduğunu ifade eden Toros, dünyada yaygınlık kazanan çevrim içi çalışma yürütmeye karar veren kesimlerin ve turizm amaçlı gelenlerin de internetteki yetersizlikten etkilendiğini söyledi.
Sağlık alanında da internet sıkıntısının etkilerinin görüldüğünü, online eğitimde ne kadar geri kalındığının herkes tarafından bilindiğini dile getiren Toros, bankacılık ve finans sektöründe de dijital dönüşümün yakalanamadığını belirtti.
Toros, bu konunun niye çözülemediğini sorgulayarak, “Bunun nedeni sanırım dünyada uygulanan modellemeleri örnek almak yerine kendi enstrümanlarımızla çözebileceğimizi sanmamızdır” dedi.
Gerekli yatırımları teşvik etmek ve rekabet ortamı yaratmak için yapılabileceklere örnekler veren Toros, teknolojinin ve bu alandaki gelişmelerin ne kadarının takip edildiğini sorguladı.
Toros, teknoparkların üniversitelerde kurulduğunu ve bunlardan gurur duyduğunu ancak buralara yatırım yapılmadığını sadece yazılım alanında cüzi yatırımlar yapıldığını anlatarak, ülkenin mücadele ettiği yaptırımlardan muaf, ender konulardan olan teknoparkların devlet desteğiyle çok başarılı olabileceğini belirtti.
-Şahiner
CTP Lefke Milletvekili Salahi Şahiner, 118 milyon civarında bütçe ayrılan BTHK'nın en önemli başlıklarından birinin yeni yatırımların teşvik edilmesi olduğunu hatırlatarak, 2012 yılında bu yasayı hazırlarken tüketicilerin hak ve menfaatlerinin korunmasının da ön planda tutulduğunu kaydetti.
Cep telefonu faturalarının cep yaktığını ancak verilen hizmetin günümüz teknolojisinin çok gerisinde kaldığını belirten Şahiner, fiberoptik altyapının ülkeye kazandırılmasının ne kadar zaruri olduğuna da işaret ederek pandemide bu konunun ekonomik anlamda ne kadar önemli olduğunu da gözlemlediklerini söyledi.
Teknolojik yatırımların şeffaf ve ehil kişilerce belirlenerek yapılması gerektiğini söyleyen Şahiner, “Ülkeye yatırım istiyorsak fiberoptik yatırım şart” dedi.
-Arıklı
Konuşmacıları yanıtlayan Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı, yılların ihmalinin internetin bugünkü sıkıntılarına sebep olduğunu belirterek, KKTC’nin bir eğitim ve bilişim adası olmasını arzularken 3Gnin kullanılmasının bir utanç olduğunu vurguladı.
Bu konuda adım atmayı beceremediklerini hatırlatarak, 4.5 G ihalesine çıkmayı başardıklarını ve hazineye para kazandırdıklarını söyleyen Arıklı, yıl sonuna kadar 4.5 G’nin hizmet verir hale geleceğini ifade etti.
Arıklı, “Yılların ayıbını bu hükümet ortadan kaldırmış olacak” diyerek, teknoparkların gelişmesinin 3G ile mümkün olamayacağını, kimsenin böyle geri kalmış bir teknolojiye yatırım yapmayacağını kaydetti.
Erhan Arıklı, internet altyapısı için fiber kablolarının evlere ulaşması gerektiğini ve bunun ihaleye çıkmasını yıl sonuna kadar tamamlamayı arzuladıklarını ve bunun için planladıkları yatırım çalışmalarını anlattı.
Arıklı, Aselsan’la hız tebit kameraları için gerekli çalışmaları yaptıklarını internetle birlikte bunun da tamamlanacağını söyledi.
BTHK’nın yürüttüğü projelerle ilgili de bilgi veren Arıklı, teknolojik gelişmelerle ilgili de TC ile iletişim halinde olduklarını kaydetti.
UBP Milletvekili Resmiye Eroğlu Canaltay da yerinden söz alarak, geçmişte hiçbirşey yapılmadığı söyleminin doğru olmadığını belirtti; kendi bakanlığı döneminde başlatılan ve yapılan çalışmalarla ilgili bilgi verdi.
Cumhuriyet Meclisi, Genel Tarım Sigortası Fonu 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’nı kabul etti.
Tasarı, 26 kabul, 7 ret oyuyla ve oy çokluğuyla kabul edildi.
Meclis’te Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’nin tasarıya ilişkin raporunu Komite Başkanı UBP Milletvekili Resmiye Eroğlu Canaltay okudu.
CTP Milletvekili Erkut Şahali, tasarı üzerine söz alarak, Maliye Bakanı olmadan bu bütçe üzerine konuşma yapılmasının doğru olmadığını, çünkü Maliye’nin, fonun bütçesi üzerinde önemli bir yere sahip olduğunu kaydetti. Maliye Bakanı’nın duyarlılığına teşekkür eden Şahali, tarım sektörünün içinden geçtiği zor günlere değindi, bütçenin yetersizliğinden bahsetti.
Şahali, Toprak Ürünleri Kurumu’nun 3 yıldır Genel Tarım Sigortası Fonu’na aktarması gereken kaynağı aktarmadığını, kurumun bütçelerinin Meclis’ten geçirilmediğini, kurumun çok kötü bir şekilde yönetildiğini söyledi, eleştirilerde bulundu.
Çiftçinin kendini nasıl rahat hissedeceğini soran Şahali, değerlendirmelerde bulundu, hayvan hastalıklarına değindi ve bunlara karşı tazminat tutumunun ne olacağının önem taşıdığını söyledi.
Şahali, bütçe konusunda tazminatların karşılanabilmesinin önemli olduğunu ifade ederek, Maliye Bakanlığı’nın her bir kuruşun hesabını verebilmesi gerektiğini, tarım sektörünün kuraklık, doğal afet gibi etkenlerden mağdur olmaması gerektiğini, sektöre eşit davranılmasının önemine vurgu yaptı.
Kara gün dostu sigortaların korunmasını, ödemelerinin geciktirilmemesini isteyen Şahali, bütçeye oylarının olumsuz olacağını söyledi.
-Şahiner
CTP Milletvekili Salahi Şahiner de, artan girdi maliyetleriyle fonun hayati bir görev üstlendiğini ifade ederek, tarım sektörü piyasasında yaşanan sıkıntılara işaret etti, üreticilerin üretimden koptuğunu söyledi.
Bu konuda hükümeti suçlayan Şahiner, üreticinin üretimden kopmadan desteklenmesi gerektiğini, üreticinin, karanlık yıllar yaşadığı bir dönemden geçildiğini kaydetti.
Şahiner, sigortanın tarım sektörü için büyük önem taşıdığını ifade ederek, girdi maliyetlerinin yüksekliğinden ötürü fon kapsamına alınan ürünlerin genişletilmesi gerektiğini anlattı.
Maliye Bakanlığı’nın gelir kalemleri ile ilgili verileri paylaşması gerektiğini ifade eden Şahiner, fonda iyi bir para biriktiğini düşündüğünü, o yüzden tarım sektörünün zaman kaybetmeden desteklenmesinin önemine işaret etti.
- Çavuş
UBP Milletvekili Hüseyin Çavuş, Genel Tarım Sigortası'nın gıda güvenliğini de sigortaladığını ve güneyin yüzde 30’unun da bu fondan doyduğunu kaydetti.
Genel Tarım Sigortası Fonu’nun geçen yıl 12 çalışanıyla, 100 milyon civarı ödeme yaptığını hatırlatarak bu kişileri kutlayan Çavuş, kurumlar üzerinden politika üretilmemesi gerektiğini çünkü bu kurumların ülkenin halkın malı olduğunu belirtti.
Sorunlar varsa bunların tüzükler üzerinde yapılacak değişikliklerle giderilmesi gerektiğinin altını çizen Çavuş, tüzüğe bakılmaksızın yapılan ödemelerle ilgili sorunların çözümünün daha çağdaş ve hızlı hayata geçirecek tüzükler yapmak olduğunu söyledi.
Çavuş, Tarım Sigortası’nın görevinin oluşan zararları gidermek olduğunu ancak diğer paydaşların da bu zararlar olmasın diye çalışama yapabileceğini hatırlatarak örnekler verdi.
Tarım Sigortası Fonu’nun herhangi bir daire olmadığını, kapsama alanı bu kadar geniş bir kurumun çeşitli konuların paydaşı olduğunun unutulmaması gerektiğini söyleyen Çavuş, Hayvancılık Dairesi ve Tarım Bakanlığı'na bağlı dairelerin de Genel Tarım Sigortası Fonu'yla iş birliği içerisinde olması gerektiğini vurguladı.
Çavuş, Tarım Sigortası Fonu’nun 200 milyon alacağı olduğunu hatırlatarak tüzükleri üreticilerin lehine güncellemek gerektiğini söyledi.
Üreticinin Tarım Sigortası'yla değil farklı yollar ve tüzük yenilemelerle desteklenmesini savunan Çavuş, geçmişte arpa ve buğdayla ilgili yapılan çalışmaları anlattı ve bu yıl yapılıp yapılmadığını sordu.
Çavuş, geçmişte kurumları borçlandırmamak için çok eylem yaptıklarını ancak bugün gelinen noktada Yönetim Kurulu'na “tüzüğe bakılmaksızın” ödemeleri kaldırarak tüzükleri çağdaş ve sürdürülebilir hale getirmesi çağrısında bulundu.
-Oğuz
Eleştirileri yanıtlayan Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Dursun Oğuz, önceden kuraklık desteği verilene ürün kaybı verilmezken şimdi ikisinin de ödendiğini hatırlatarak oradaki her kuruşun üreticinin kendi kaynağından ödendiğini hatırlattı.
190 milyonun Maliyeden alınacağının doğru olduğunu, örtü altı ve örtü üstü konularında da fona dahil edilmesi istenen ürünlerle ilgili çalışma yaptıklarını ancak kaynak yaratmadan bu şemsiyenin genişletilmesinin zor olduğunu söyledi.
Oğuz, düşüklerin dünya ortalamasına dahil olduğunu, brusellayı yok etme hedefleri olduğunu ve bunun için çalıştıklarını ve tüm paydaşların gerektiği zaman birbirleriyle tabii ki iletişim halinde olduğunu belirtti.
Genel Tarım Sigortası Fonu'nda az personel bulunduğunu, mecbur olmadıkları halde Kamu Hizmeti Komisyonu üzerinden poersonel alımı yaparak 4 kişi aldıklarını ve bunların çalışmaya başlayacağını söyleyen Oğuz, ehil insanların çoğalmasının kuruma güç katacağını dile getirdi.
Oğuz, şu an çiftçinin yüzünü güldürecek bir durum olmadığını, kuraklık tespitinin geçmişte nasılsa bugün de aynı yöntemle yapıldığını ve üreticilerin desteklenmesine devam edileceğini kaydetti.
Oğuz, Genel Tarım Sigortası Fonu binasının kira olduğunu ve yapısal değişikliklerin kontratta yer aldığını belirtti.
-Şan
Maliye Bakanı Alişan Şan da, oluşacak risklere karşı gümrükte alınan tutarların fonun havuzuna eklendiğini söyledi.
Meclis Genel Kurul’unda “Kişisel Verileri Koruma Kurulu 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı" ile “Bayrak Radyo Televizyon Kurumu 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı” kabul edildi.
“Kişisel Verileri Koruma Kurulu 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı" 32 kabul oyuyla oy birliğiyle, Bayrak Radyo Televizyon Kurumu 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı" da 26 kabule karşı 5 ret oyuyla, oy çokluğuyla kabul edildi.
Tasarılara ilişkin raporları Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi başkanı Resmiye Eroğlu Canaltay okudu.
-Şahiner
Bayrak Radyo Televizyon Kurumu 2023 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’yla İlgili söz alan CTP Milletvekili Salahi Şahiner, bu kurumun herkese aynı mesafede durarak yayın yapmasının öngörüldüğünü hatırlatarak, medyanın tekelleşme noktasına gittiğini savundu.
Özel kanalların Türksat’a ödeme yapmasının neredeyse imkansız hale geldiğini hatırlatarak buna bir çözüm bulunmasının zorunlu olduğunu belirten Şahiner, bu tutarın devlet için çok yüksek bir rakam olmamasına rağmen özel kurumlar için zor olduğunu söyledi.
BRTK’nın kadrosundaki 370 personelin 50’sinin kadrolu olduğunu hatırlatan Şahiner, bu nedenle kurumun istenilen verimi sağlamasının imkansız olduğunu belirtti.
-Diğer yasa tasarısı ve önerileri
Meclis Genel Kurulu’dna ayrıca Dernekler (Değişiklik) Yasa Önerisi, Hukuk, Siyasi İşler ve Dışilişkiler Komitesi tarafından geri çekilirken, Kıbrıs Türk Sosyal Sigortalar (Değişiklik) Yasa Tasarısı ile Sosyal Güvenlik (Değişiklik) Yasa Tasarısı ve “Motorlu Araçlarla Yolcu ve Eşya Taşınması (Denetim) (Değişiklik) Yasa Tasarısı da oy birliğiyle kabul edildi.
Hukuk, Siyasi İşler ve Dış ilişkiler Komitesi'nin gündeminde olan Kişisel Verileri Koruma Kurulu Üyeliği Seçimi ise ertelendi.
Ardından Genel Kurul'da güncel konuşmalara geçildi.
