KKTC’de 2021 yılı da Covid-19 pandemisinin gölgesinde geçti. 1 Ocak’tan bugüne 132 kişi hayatını kaybederken, 29 Aralık 2021 itibarıyla toplam can kaybı 138’e; vaka sayısı da 35 bin 11’e yükseldi.
Ocak ayında virüse karşı aşılamaların başladığı ülkede yıl boyunca gündemin ilk sırasında hep pandemi vardı. Covid-19 salgınının yol açtığı ekonomik sıkıntılar, tüm dünyada olduğu gibi KKTC’de de ağır hissedildi. Özellikle yılın son döneminde TL’deki aşırı değer kaybı ve dövizdeki yükseliş, her türlü ürünün zamlanmasına yol açarak hayatı zorlaştırdı.
KKTC, 2021 yılının ilk günlerine artan koronavirüs vakalarının etkisinde girdi. Vaka sayılarındaki artış nedeniyle Ocak sonundan Şubat ortasına kadar sokağa çıkma yasağı ve ikinci kapanma dönemi yaşandı. İkinci kapanmanın sonrasında 22 Şubat’tan itibaren kademeli açılım başladı.
Türkiye’den ilk parti aşılar Ocak ortasında ülkeye gelirken, devlet yetkilileriyle başlayan aşılama, sağlık çalışanları ve vatandaşlarla devam etti.
Geçitkale’de yaşanan aile faciası tüm ülkeyi yasa boğdu. Aynı aileden anne, baba ve çocuk evlerinde tabanca ile vurularak, hayatlarını kaybetti.
KKTC siyasetinde 2021, hareketli geçti. UBP-DP-YDP koalisyonuyla başlanan 2021’de önce kabinede değişiklik oldu; kasım ayında ise yeni bir hükümet, Faiz Sucuoğlu’nun başbakanlığında UBP-DP koalisyonu kuruldu. Aynı günlerde 23 Ocak 2022 için erken seçim kararı da alındı.
2021 Yılı Türkiye-KKTC İktisadi ve Mali İş Birliği Anlaşması Ankara’da imzalandı.
Tarihi St. Hilarion Kalesi’nde yıldırım düşmesi sonucu yangın çıktı.
Kamuda örgütlü 6 sendika, hayat pahalılığı ödeneğinin 4 ay süreyle durdurulmasını protesto etmek için genel grev yaptı.
Koronavirüsle mücadele kapsamında “Karantina Takip Sistemi” ile birlikte elektronik bileklik uygulaması başladı. Bu kapsamda “Kapalı Devre Turizm” modeli de uygulandı.
Anayasa Mahkemesi’nin hafızlık kursu açılmasıyla ilgili kararı tartışmalara neden oldu. Kıbrıs Türk Barolar Birliği Konseyi ve mahalli barolar, “Yargı Bağımsızlığına Sahip Çıkıyoruz” eylemi düzenledi.
Koronavirüs önlemleri çerçevesinde Kıbrıs’ta iki kesim arasında bir yılı aşkın süre, bazıları tamamen kapalı olan, bazılarında da sınırlı geçişlere açık olan 9 sınır kapısı yeniden geçişlere açıldı.
Yılın ortasına Covid-19 vakalarında yaşanan artış ve ülkede “Delta” varyantının tespit edilmesi damgasını vurdu. Öte yandan, Kasım ayında da vaka sayıları rekor seviyelere ulaştı. Yılın son haftalarında ise ülkede “Omicron” varyantı da tespit edildi. Salgınla ilgili yaşanan olumsuz gelişmeler ise bazı ek tedbirleri beraberinde getirdi.
Temmuz ayında Türkiye Cumhuriyeti’nden en üst düzey yetkililerin adaya ziyaretleri oldu. 20 Temmuz kutlamalarına katılmak üzere KKTC’ye gelen TC Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, muhalefet partileri CTP ve TDP’nin boykot ettiği Cumhuriyet Meclisi’ne de hitap etti.
DP Milletvekili Koral Çağman, istifa ettiği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı görevine yeniden atandı. YDP ve DP’de istifalar yaşandı.
Türkiye’nin çeşitli illerinde çıkan orman yangınlarıyla mücadeleye destek için Orman Dairesi ve Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı’ndan personel ve araçlar Türkiye’ye gitti.
Ağustos ayında, devriye yapan bir polis memuruna bıçaklı saldırıda bulunuldu. Kaçan saldırganlarda biri olaydan iki gün sonra, diğeri ise on beş gün sonra yakalandı.
Covid-19 ile mücadele kapsamında, Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği işletmelere giriş yapacak kişilerin test ve aşı durumlarını sorgulayacak “Adapass” sistemi ada genelinde devreye girdi.
Suriye kaynaklı petrol sızıntısı KKTC’yi de tehdit etti. Başbakanlık’ta Kriz Masası kuruldu, İnsansız Hava Araçları’nın (İHA) görüntüleri ile gelen tüm ihbar noktalarında taramalar yapıldı.
Bakanlar Kurulu’nun “PCR/Antijen Testleri ve Karantina Ücretleri”ne ilişkin yeni kararı uyarınca PCR için 100 TL ve Antijen için 40 TL oldu. Belirlenen kriterleri taşıyanlar ise Antijen test ücretinden muaf tutuldu. Ayrıca, eczacılar antijen testi yapabilmeleri konusunda yetkilendirildi.
18 yaş ve üzeri yolcuların, yolculuk öncesinde http://adapass.gov.ct.tr adresinden doldurdukları QR kodlu form, ülkeye girişlerde aranmaya başladı.
Mart 2020’den beri koronavirüs pandemisi nedeniyle kesintiye uğrayan yüz yüze eğitim, pandemi tedbirleri ile yeniden başladı.
1 Ocak 2022’den itibaren geçerli olacak asgari ücreti, aylık brüt 7 bin TL, net 6 bin 90 TL olarak belirlendi.
Covid-19 salgını tedbirleri kapsamında gece 24.00 ile sabah 05.00 saatleri arasında uygulanan Kısmi Sokağa Çıkma Yasağı yürürlükten kaldırıldı.
Başbakan Ersan Saner, UBP-DP- YDP Koalisyon hükümetinin istifasını sundu. Saner, UBP Kurultayı’nda başkan adaylığından da çekildi.
UBP’nin 22. Olağan Kurultayında kullanılan oyların salt çoğunluğunu alan Faiz Sucuoğlu, UBP’nin Genel Başkanı seçildi. Sucuoğlu’nun başkanlığında UBP-DP Azınlık Hükümeti kuruldu.
Erken Genel seçim tarihi 23 Ocak 2022 olarak belirlenirken, Girne’de 10 olan milletvekili sayısı 11’e çıkarıldı; Güzelyurt’ta 4 olan milletvekili sayısı ise 3’e düşürüldü.
OCAK
2021’in Ocak ayında artan koronavirüs vakalarına önlem olarak ilk ve orta dereceli okullarda yarıyıl tatili erkene alındı. Yarıyıl tatilinin 4-15 Ocak tarihleri arasında yapılması kararlaştırıldı.
TÜRKİYE’DEN 20 BİN DOZ SİNOVAC AŞISI GELDİ
Türkiye’den 20 bin doz Sinovac aşısı 14 Ocak’ta KKTC’ye getirildi. KKTC’de koronavirüse karşı aşılama 15 Ocak’ta başladı. İlk aşı Lefkoşa Acil Durum Hastanesi’nde Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’a yapıldı. Tatar’ın ardından Başbakan Ersan Saner ve Sağlık Bakanı Ali Pilli de CoronaVac aşısı oldu. Sağlık çalışanlarının aşılanması sonrasında Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı Covid-19 aşı programı çerçevesinde aşılama devam etti.
Bakanlar Kurulu, 16 Ocak’ta yaptığı toplantıda Covid-19 vakalarında yaşanan artış nedeniyle ek tedbirler aldı. 22.00 – 05.00 saatleri arasında sokağa çıkma yasağı kondu. İlk ve ortaöğretim okullarında ara tatil 22 Ocak tarihine kadar uzatıldı. Kamu çalışanlarına Ocak, Şubat ve Mart aylarında hayat pahalılığı artışı uygulanmaması kararı alındı.
BULAŞICI HASTALIKLAR ÜST KOMİTESİ’NİN KAPANMA KARARINA BAKANLAR KURULU’NDAN ONAY ÇIKMADI
Bulaşıcı Hastalıklar Üst Komitesi, 16 Ocak’ta, 18 Ocak-31 Ocak arasında kapanma kararı aldığını açıkladı. Ancak Bakanlar Kurulu, 17 Ocak’ta yeniden toplanarak Bakanlar Kurulu tarafından 16 Ocak’ta açıklanan kararların geçerli olduğunu duyurdu. Bu çerçevede, 18 Ocak-31 Ocak arasında kapanma uygulanmadı.
AB’DEN “PFIZER” AŞISI GELDİ
Avrupa Birliği’nin İki Toplumlu Sağlık Teknik Komitesi aracılığıyla Kıbrıslı Türklere gönderdiği ilk parti 1080 dozluk “Pfizer” Covid-19 aşısı, 18 Ocak’ta Sağlık Bakanlığı yetkililerine teslim edildi.
Koronavirüs vakalarındaki artış üzerine Girne bölgesinde alınan ek tedbirler 25 Ocak’ta yürürlüğe girdi. Alsancak-Karşıyaka arasında artan yerel bulaş nedeniyle bu bölgelerde bulunan bazı iş yeri ve faaliyetler ikinci karara kadar kapatıldı.
26 Ocak’ta Lefkoşa’daki Acil Durum Hastanesi'nde koronavirüs hastalarının tedavilerine başlandı.
SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI…KISMİ SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI… ONLINE EĞİTİME GEÇİŞ
Bakanlar Kurulu, 26 Ocak’ta, ülkede yerel vaka sayılarının artış göstermesi nedeniyle Lefkoşa’da 7 gün, Girne’de ise 14 gün sokağa çıkma yasağı kararı aldı. Diğer ilçelerde gece sokağa çıkma yasağının devam etmesine ve hafta sonu ise tüm ülkede kısmi sokağa çıkma yasağı uygulanmasına karar verildi. Tüm okul öncesi, ilk ve orta eğitimde online eğitime geçildi.
Bakanlar Kurulu, 28 Ocak’ta koronavirüs tedbirleri çerçevesinde yeni kararlar aldı. Girne ve Lefkoşa’nın kapalı olması yanında, diğer tüm ilçelerde de 3 Şubat’a kadar bazı sektörler dışında kalan tüm faaliyetlerin durdurulmasına ve iş yerlerinin kapatılmasına karar verildi.
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, koronavirüs vakalarındaki artış nedeniyle 28 Ocak’ta 2021 Mali Yılı Bütçesi’ni oy çokluğuyla kabul ederek, 21 Ocak’ta başlayan bütçe görüşmelerini erken tamamladı.
CANALTAY’IN MECLİS BAŞKANLIĞI ADAYLIĞI REDDEDİLDİ
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu yeni yılın ilk toplantısını 4 Ocak’ta yaptı. Toplantıda yeni hükümet döneminde Başkanlık Divanı yeniden oluşturuldu. Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı’na aday olan UBP Milletvekili Resmiye Canaltay’ın adaylığı, Meclis’te yapılan oylama sonucu reddedildi. Meclis Başkanlığı için 11 Ocak’ta yapılan ikinci tur seçimde, Canaltay’ın adaylığı ikinci kez reddedildi. Başkanlık seçimi ertelendi. Bunun üzerine UBP Genel Başkanı ve Başbakan Ersan Saner, erken seçime gidilmesini önerdi.
MECLİS BAŞKANLIĞINA SENNAROĞLU, BAŞKAN YARDIMCILIĞINA CANDAN SEÇİLDİ
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nun 18 Ocak’taki toplantısında Meclis Başkanlığı’na UBP Milletvekili Önder Sennaroğlu, Meclis Başkan Yardımcılığı’na ise CTP Milletvekili Armağan Candan seçildi.
GEÇİTKALE’DE AİLE FACİASI… ANNE, BABA VE ÇOCUK HAYATINI KAYBETTİ
Geçitkale’de 8 Ocak’ta yaşanan aile faciasında aynı aileden 3 kişi evlerinde tabanca ile vurularak, 2’si evde, 1’i hastanede yaşamlarını yitirdi. Baba İbrahim Çobanoğlu ve anne Bengü Çobanoğlu olay yerinde hayata gözlerini yumarken, 14 yaşındaki oğulları Çınar Çobanoğlu ise, ağır yaralı olarak kaldırıldığı Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nde yapılan tüm müdahalelere rağmen kurtarılamayarak, hayatını kaybetti. Çınar Çobanoğlu, anne Bengü Çobanoğlu ve baba İbrahim Çobanoğlu, devlet yetkilileri ve siyasilerin de katıldığı cenaze töreniyle 9 Ocak’ta toprağa verildi.
Halkın Partisi eski Genel Başkanı Kudret Özersay, HP’nin Lefkoşa’da Elsiyum Park’ta 17 Ocak’ta gerçekleşen 2. Olağan Kongresi’nde tek aday olarak, yeniden Genel Başkan seçildi.
Ülke genelinde 30 Ocak’ta gece yarısı etkili olan şiddetli yağmur ve fırtına birçok yerleşim biriminde hasara yol açtı.
ŞUBAT
Başbakan Ersan Saner, 3 Şubat’ta Başbakanlık’ta düzenlediği basın toplantısında Covid-19 nedeniyle ekonomik önlem ve kararlar paketini açıkladı. Saner, kısmi sokağa çıkma yasağının uygulandığı dönemde etkilenen işletmelere ve çalışanlara yönelik tedbirleri ve yeni kredi paketini duyurdu.
ÜLKEDE TAM KAPANMA
Bakanlar Kurulu, 4 Şubat’ta iki kez toplanarak, koronavirüs vakalarının artışı nedeniyle 5-15 Şubat arasında tam sokağa çıkma yasağı kararı aldı. İlçeler arası seyahatler yasaklanırken, İlçe Emniyet Kurulları ve Bulaşıcı Hastalıklar Üst Komitesi tarafından istisnai durumlarda verilen tüm izinler durduruldu. Tam kapanma kararı 5 Şubat’ta saat 20.00’de yürürlüğe girdi.
Sağlık Bakanı Ali Pilli, 8 Şubat’ta ülkede, İngiltere varyantı mutasyona uğramış Covid-19 virüsü tespit edildiğini açıkladı.
İKİNCİ DOZ AŞILAMALAR 12 ŞUBAT’TA BAŞLADI
Sinovac aşısında ikinci doz aşılamalar, 12 Şubat’ta başladı.
Bakanlar Kurulu, 13 Şubat’taki toplantısında Covid-19 bulaşını durdurmak amacıyla alınan kısıtlama kararlarını 22 Şubat’a kadar uzattı.
Bakanlar Kurulu, 16 Şubat’taki toplantısında bakanlıklar ve bağlı kuruluşların bütçelerinden yüzde 10’a kadar tasarruf yapılması kararı aldı.
Ülkede görülen yerel bulaş sayısındaki istikrarlı düşüş nedeniyle Bakanlar Kurulu’nun 19 Şubat’taki kararları doğrultusunda 22 Şubat’ta kademeli açılma başladı.
Asgari Ücret Saptama Komisyonu, 5 Şubat’ta 2021 yılının ilk asgari ücretini brüt 4 bin 400 TL olarak belirledi.
TC İLE KKTC ARASINDA 4 ANLAŞMA İMZALANDI
TC Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Türkiye ile KKTC arasındaki Mali İş Birliği Protokolü’nün de görüşüldüğü iki günlük çalışma ziyareti için 10 Şubat’ta KKTC’ye geldi, temaslarda bulundu. Türkiye ile KKTC arasında e-devlet, ulaşım, eğitim ve belediyecilik alanında 4 anlaşma imzalandı. Oktay, 2021 İktisadi Mali İş Birliği Protokolü çerçevesinde, KKTC için 2 buçuk milyar TL kaynak ayırmayı öngördüklerini açıkladı.
8 Şubat’ta Merkezi Cezaevi’nden kaçan Rus uyruklu Alexandr Satlaev, Girne’ye bağlı Doğanköy’de 11 Şubat’ta yakalandı.
KABİNEDE DEĞİŞİKLİK... PİLLİ YERİNE ÜSTEL ATANDI… ULAŞTIRMA BAKANI CANALTAY OLDU
Kabinede 20 Şubat’ta değişiklik yapıldı. Sağlık Bakanı Ali Pilli görevden alındı, yerine Ünal Üstel atandı. Üstel’den boşalan Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı’na ise UBP Gazimağusa Milletvekili Resmiye Canaltay getirildi. Meclis’teki muhalefet partileri, kabinede yapılan değişiklikle Sağlık Bakanı Pilli’nin görevden alınmasına tepki gösterdi. Görevden alınan Pilli, kabine değişikliğinden haberi olmadığını ve bunu medya kanallarından öğrenmesinin nahoş olduğu söyledi.
Kıbrıslı Türklerin direniş mücadelesi, Kıbrıs görüşmeleri ve KKTC’nin ilanı başta olmak üzere pek çok tarihi anı fotoğraflayarak ölümsüzleştiren, Türk Ajansı Kıbrıs’ın ilk foto muhabiri ve Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’ın fotoğrafçısı Erdal Gökhan 21 Şubat’ta hayatını kaybetti.
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, pandemi tedbirleri çerçevesinde 3 haftalık aranın ardından 22 Şubat’ta toplandı. Covid-19 nedeniyle yaşanan ekonomik koşullar ve bütçe imkânlarındaki sıkıntılar dikkate alınarak, kamuda maaşlardan yapılacak kesintilerle ilgili hazırlanan “Her Türlü Maaş Ücret ve Maaş Nitelikli Ödemeler ile Emekli Maaşlarından Yapılacak Olan Kesintiler” hakkındaki yasa Meclis’ten geçti.
MART
Bakanlar Kurulu’nun kademeli açılma kararı kapsamında 1 Mart’ta sokağa çıkma yasağı gece 21.00’den sabah 05.00’e kadar uygulanmaya başladı. Bar, kahvehane, restoran, meyhane gibi iş yerleri haricindeki tüm işletmelerin hizmet vermeye başlamasına karar verildi. Lefkoşa ve Girne’den diğer ilçelere gidiş İlçe Emniyet Kurulları’nın denetimine tabi olurken, Lefkoşa-Girne arası gidiş gelişler serbest bırakıldı.
Sağlık Bakanlığı ile Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası’nın vardığı mutabakat sonucunda yaklaşık bir buçuk aydır kapalı olan berber, kuaför, dövmeciler ve güzellik salonları, 3 Mart’ta açıldı.
Bakanlar Kurulu, kademeli açılma kapsamında 5 Mart’ta aldığı kararlar çerçevesinde restoranların dış mekân oturma alanlarının açılması, taksi şoförlerinin Larnaka Havaalanı’na yolcu taşıyabilmesi, özel eğitim merkezlerinin açılması, temassız sporlar, bireysel ve açık alanda yapılan spor faaliyetlerinin başlaması kararı aldı.
Bakanlar Kurulu, 12 Mart’taki toplantısında, toplu ulaşım araçlarının yüzde 50 kapasiteyle çalışmaya başlaması ve açık alanlarda tüm spor branşlarında lisanslı performans sporcularının temassız, bireysel antrenmanların başlamasına karar verdi.
Bakanlar Kurulu, 19 Mart’taki toplantısında, Şubat ayında Covid-19 nedeniyle birçok sektörün kapalı olması nedeniyle 49 bin 805 kişiye 1500 TL’lik destek ödemesi yapılması kararlaştırdı.
Bakanlar Kurulu’nun, Covid-19 önlemleri çerçevesinde aldığı kararlar kapsamında spor salonları ve bet ofisler 24 Mart’ta yeniden hizmet vermeye başladı.
Bakanlar Kurulu, 26 Mart'taki toplantısında ise ülkeye düzenlenen uçak seferlerine günde azami 4 uçuş ve her uçuşta en fazla 200’er kişi bulunacak şekilde yolcu kabul edilmesine karar verdi.
Kıbrıs Türk Gazeteciler Birliği ile Basın Emekçileri Sendikası, 1 Mart’ta gazetecilere yönelik sözlü saldırıları protesto etmek için Dereboyu’nda yürüyüş düzenledi.
TOPLU TAŞIMACILARIN EYLEMİ 12 GÜN SÜRDÜ
Kıbrıs Türk Toplu Taşımacılar Birliği, pandemi nedeniyle çalışamadıklarından dolayı muafiyet talepleri yanıtsız kaldığı gerekçesiyle 2 Mart’ta Lefkoşa’da araçlı eylem düzenledi. Başbakanlık önünde devam eylem, 12’nci gününde uzlaşıya varılmasıyla sona erdi.
TÜRKİYE İLE KKTC ARASINDA İKTİSADİ VE MALİ İŞ BİRLİĞİ ANLAŞMASI İMZALANDI
2021 Yılı Türkiye-KKTC İktisadi ve Mali İş Birliği Anlaşması 3 Mart’ta Ankara’da imzalandı. Anlaşmaya Başbakan Ersan Saner ile TC Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay imza koydu. Başbakan Saner ortak basın toplantısında, katkının, KKTC’nin refahının artması için çok önemli bir girdi kaynağı olacağını belirtti. TC Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay da, “Amacımız, KKTC’de çarpan etkisi yüksek alanları güçlendirerek, kendi kendine yeten bir KKTC ekonomisinin oluşmasına katkı vermektir” dedi.
TARİHİ ST. HILARION KALESİ’NDE YANGIN
Tarihi St. Hilarion Kalesi’nde 3 Mart’ta yıldırım düşmesi sonucu yangın çıktı. Yangında, tarihi kalenin orta kısmında bulunan kafeteryanın ahşap çatısı ve zemini tamamen yandı. Yangının diğer bölümlere sıçramasının önlenmesiyle tarihi kalede herhangi bir hasar meydana gelmedi.
Türkiye Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, günübirlik çalışma ziyareti çerçevesinde beraberindeki heyetle 5 Mart’ta KKTC’de temaslarda bulundu. Devlet yetkililerine ziyaretlerin yanı sıra Pekcan ve beraberindeki heyet, KKTC’li iş insanları ile de bir araya geldi.
Turizm Emekçileri İnisiyatifi, 15 Mart’ta pandemi kaynaklı sıkıntıları nedeniyle Lefkoşa’da eylem yaptı. Lefkoşa Terminal alanında toplanan turizm emekçileri Meclis’e yürüdü.
8 YAŞINDAKİ YAHYA ERGÖR HAYATINI KAYBETTİ
20 Mart’ta Lapta’da babasının adına zimmetli tabancanın bilinmeyen bir nedenle ateş alması sonucu ağır yaralanan 8 yaşındaki Yahya Ergör, ambulansla hastaneye götürülürken, hayatını kaybetti.
Bu Memleket Bizim Platformu çatısı alında toplanan sendikalar, örgütler ve bazı siyasi partiler, Türkiye ile imzalanan protokolü protesto etmek amacıyla 22 Mart’ta Meclis önünde eylem yaptı.
HELLİMİN COĞRAFİ TESCİLİ… LEDRA PALACE SINIR KAPISI’NDA ETKİNLİK DÜZENLENDİ
Hellimin coğrafi tescili ve Kuzey Kıbrıs’tan Avrupa Birliği ülkelerine ithalini mümkün kılacak önergenin görüşülmesi öncesinde bazı örgütler 25 Mart’ta Ledra Palace Sınır Kapısı’nda etkinlik düzenledi. Etkinlikte, Avrupa Komisyonu temsilcilerine, Kıbrıs Türk üreticisinin haklarını da koruyacak şekilde karar verme çağrısı yapıldı.
HELLİMİN COĞRAFİ TESCİLİ KOMİTEDE ONAYLANDI
AB Komisyonu'nun Coğrafi İsim Belirleme Ajansı ve AB Gıda Güvenlik ve Standartlarını Oluşturan Daimi Komitesi, hellimin coğrafi tescilini 29 Mart’ta onayladı. Sadece Kıbrıs’ta üretilen ve belli standartları karşılayan hellimin, “hellim ve/veya hallumi” adıyla, ya da her iki isim birden kullanılarak, Avrupa Birliği pazarında satılmasına karar verildi. KKTC'de üretilen hellimin standartlara uygun olup olmadığını ise Bureau Veritas adlı, Fransa merkezli özel bir firmanın denetlemesi kararlaştırıldı.
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Nazım Çavuşoğlu, hellimin coğrafi tescili ve Yeşil Hat Tüzüğü doğrultusunda yapılacak ticaret için gerekli beklentilerin kendileriyle net şekilde paylaşılmadığı eleştirisinde bulundu. Cumhurbaşkanlığı da, “Rum tarafı, Kıbrıs Türk üreticilerinin talepleri yerine getirilip, belirsizlikler netleşmeden, AB sürecinin ilerlemesini tercih etmiştir” dedi.
Güney Kıbrıs'ta Limasol'a bağlı "Episkopi" (Piskobu-Yalova) köyünde bulunan caminin duvar ve kapılarına, kimliği belirsiz kişilerce Yunan ayaklanması öven sloganlar yazıldı. Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ve Başbakan Ersan Saner'in yanı sıra bazı siyasiler de saldırıyı kınadı.
Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı’na bağlı okullarda eğitim gören 12’nci sınıf öğrenciler, Bakanlar Kurulu kararı doğrultusunda 29 Mart'ta seyreltilmiş olarak yüz yüze eğitime başladı. 12’nci sınıflar dışındaki tüm sınıflarda eğitime online devam edildi. Kıbrıs Türk Orta Eğitim Öğretmenler Sendikası, aşılama ve gerekli hazırlıklar yapılmadığı gerekçesiyle eyleme giderek uzaktan eğitime devam etti.
Koronavirüsle mücadele kapsamında devletin ekonomik koşulları ve bütçe imkanlarındaki zorunluluk nedeniyle kamuda çalışanların ve emeklilerin hayat pahalılığı ödeneği hakkı, yasa gücünde kararnameyle 4 ay süreyle durduruldu. Bakanlar Kurulu’nun onayladığı yasa gücünde kararname, mart, nisan, mayıs ve haziran aylarını kapsadı ve 31 Mart’ta Resmi Gazete’de yayımlandı.
NİSAN
Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, çalışma ziyareti kapsamında 1 Nisan’da KKTC’ye geldi. Oktay, Güvercinlik’te kurulacak “KKTC Büyük Organize Sanayi Bölgesi” tanıtımına katıldı.
Kıbrıs Türk halkının var oluş ve özgürlük mücadelesini konu alan Türkiye Radyo Televizyon Kurumu yapımı “Bir Zamanlar Kıbrıs" dizisinin ilk bölümü 1 Nisan’da Gazimağusa Rauf Raif Denktaş Kültür ve Kongre Sarayı’nda düzenlenen galayla TRT 1 ekranlarında izleyiciyle buluştu. Galaya, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, TC Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve Başbakan Ersan Saner de katıldı.
KAMUDA NORMAL ÇALIŞMA DÜZENİNE GEÇİLDİ
Tüm kamu, kurum ve kuruluşları 5 Nisan’dan başlayarak, pandemi kuralları çerçevesinde normal çalışma düzenine geri döndü. İlçeler arası geçişler de aynı tarihten itibaren serbest bırakıldı.
Kıbrıs Türk Hekimler Sendikası, hükümetin, çalışanların haklarını “gasp ettiği” gerekçesiyle aldığı eylem kararı doğrultusunda 5 Nisan’dan itibaren acil olmayan kurulları durdurdu. 8 Nisan’dan itibaren tüm kamu sağlık merkezlerinde poliklinik hizmetlerini durdurma kararı alan sendika, 19 Nisan’dan itibaren elektif ameliyatlar, anjiyolar ve diğer invaziv işlemlerin durdurulduğunu bildirdi.
ERCAN’DA GREV YAPILDI… UÇUŞLAR AKSADI
Ercan Havaalanı’nda örgütlü 3 sendika, hayat pahalılığının 4 aylığına durdurulmasına karşı 5 Nisan’da Sivil Havacılık Dairesi’nin Ercan’daki tüm birimlerinde grev yaptı. Grev saatlerinde planlanan uçuşlar yapılmadı ancak grevin bitiş saatinin ardından yapılan düzenlemelerle aksayan uçuşlar gerçekleştirildi.
HAYAT PAHALILIĞININ DURDURULMASINA KARŞI KAMUDA ÖRGÜTLÜ 6 SENDİKA GENEL GREVE GİTTİ
Kamuda örgütlü 6 sendika, hayat pahalılığı ödeneğinin geri ödenmemek üzere durdurulmasını protesto için 8 Nisan’da genel grev ve Meclis önünde eylem yaptı.
Bakanlar Kurulu’nun 9 Nisan’daki toplantısında, Orta Öğretim Kurumlarında Sınıf Geçme Tüzüğü onaylandı ve eğitim yılının üç döneme ayrılarak, değerlendirilmesi kararı alındı.
Yeniden Doğuş Partisi’nin 10 Nisan’da yapılan 3. Olağan Kurultayı’nda Bertan Zaroğlu ve Arıklı yarıştı. Erhan Arıklı yeniden Genel Başkan seçildi.
KARANTİNA TAKİP SİSTEMİ DEVREYE GİRDİ, KAPALI DEVRE TURİZM MODELİ BAŞLADI
Karantina Takip Sistemi 12 Nisan’da devreye girdi ve elektronik bileklik uygulaması Ercan Havaalanı’nda başladı. KKTC Karantina Takip Sistemi ve Güvende Kal uygulaması Dışişleri Bakanlığı Uğur Umar Konferans Salonu’nda tanıtıldı.
“Kapalı Devre Turizm” modeli 15 Nisan’da KKTC’ye gelen charter seferle başladı.
AVRUPA KOMİSYONU, HELLİMİ KORUMALI ÜRÜN OLARAK TESCİL ETTİ
Avrupa Komisyonu, 12 Nisan’da hellimi, taklidinin engellenmesi amacıyla sadece Kıbrıs’ta üretilebilecek korumalı ürün olarak tescil etti. Komisyon ayrıca, hellimin Kuzey’den ihracını Yeşil Hat Tüzüğü altında mümkün kılacak düzenlemeyi de onayladı.
Hellimin tescilinin onayı ve Yeşil Hat Tüzüğü altında Kuzey Kıbrıs’ta da üretilen hellimin Güney Kıbrıs üzerinden Avrupa Birliği ülkelerine ihracını mümkün kılan düzenleme, Avrupa Komisyonu’nun Komiserler düzeyinde yer alan toplantısında karara bağlandı. Düzenlemelerin Ekim 2021’de yürürlüğe gireceği duyuruldu.
ERKEN SEÇİM İÇİN HÜKÜMET 3 NİSAN 2022, MUHALEFET 29 AĞUSTOS TARİHİNİ BELİRLEDİ
Ulusal Birlik Partisi, Demokrat Parti ve Yeniden Doğuş Partisi, erken genel seçim için 3 Nisan 2022 tarihini belirledi. Bu amaçla hazırlanan yasa tasarısı, Bakanlar Kurulu’nda onaylanarak, Meclis’e sevk edildi. Muhalefetteki, Cumhuriyetçi Türk Partisi, Halkın Partisi ve Toplumcu Demokrasi Partisi ise erken seçim için 29 Ağustos tarihinde uzlaştı.
Bakanlar Kurulu 15 Nisan’da toplandı. Yerel vakalardaki artış nedeniyle yeni kararlar alındı. Toplu ibadet ve iftar yemeklerinin yapılmamasına, otellerin, dışardan müşteri kabul etmemesine, otel çalışanlarının otel dışına çıkmamasına kararı verildi.
HAFIZLIK KURSU TARTIŞMASI…
Anayasa Mahkemesi’nin, Din İşleri Değişiklik Yasası’nda yer alan Din İşleri Komisyonu’nun hafızlık kursu açma yetkisini iptal eden kararı tartışmalara neden oldu.
Başbakan Ersan Saner 16 Nisan’da, “Anayasa Mahkemesi kararı ile hafızlık eğitimi kurslarının yasaklanması gibi bir durumun söz konusu olamayacağını, mahkemenin kararı ışığında gerekli yasal düzenlemelerin yapılarak, bu kurslara devam edileceğini” açıkladı. Cumhurbaşkanı Ersin Tatar da, gereken yasal düzenlemelerin yapılacağını ve kurslara devam edileceğini bildirdi.
AVUKATLAR “YARGI BAĞIMSIZLIĞINA SAHİP ÇIKIYORUZ” EYLEMİ DÜZENLEDİ
Kıbrıs Türk Barolar Birliği Konseyi ve mahalli barolar, 19 Nisan’da “Anayasa Mahkemesi kararının ardından TC Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve birçok yetkilinin yaptığı açıklamaların yargıya yönelik ağır bir saldırıya dönüştüğü” gerekçesiyle Lefkoşa’da mahkemeler önünde eylem düzenledi.
Mahkemeler önüne kortejle gelen avukatlar, ellerinde çerçevelenmiş Atatürk fotoğrafı taşıdı. “Yargı bağımsızlığına sahip çıkıyoruz” pankartı açılan eyleme, Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik ile bazı yargıçlar mahkemeler binası balkonundan selamlayarak, destek verdi.
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Prof. Dr. Turgay Avcı’yı 19 Nisan’dan itibaren 4 yıllık süre için Yüksek Öğretim Planlama, Denetleme, Akreditasyon ve Koordinasyon Kurulu Başkanı olarak atadı.
Cumhuriyet Meclisi Başkanı Önder Sennaroğlu, 19 Nisan’daki Meclis toplantısının, Meclis çalışanlarının bir kısmının Covid-19 temaslısı olduğu gerekçesiyle yapılamayacağını açıkladı. Bunun üzerine Meclis’te temsil edilen muhalefet partileri, Meclis önünde ortak açıklama yaparak, seçim tarihinin belirlenmesinden kaçmak için Meclis’in açılmadığını ileri sürdü.
BAKANLAR KURULU CUMHURBAŞKANI TATAR BAŞKANLIĞINDA TOPLANDI
Bakanlar Kurulu, 21 Nisan’da Cumhurbaşkanı Ersin Tatar başkanlığında toplandı. Tatar, Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından Bakanlar Kurulu’na ilk kez başkanlık etti. Toplantıda Cumhurbaşkanı Tatar, Başbakan Ersan Saner ve bakanlara, Cenevre toplantısı öncesi bilgilendirmede bulundu. Toplantıda, Covid-19 önlemleri de görüşüldü.
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın babası Rüstem Tatar, 24 Nisan’da yaşamını yitirdi. 90 yaşında hayata veda eden Rüstem Tatar’ın cenazesi Lefkoşa Kabristanlığı’nda Covid-19 kuralları çerçevesinde birinci derece aile yakınlarının katılımıyla defnedildi.
ANNAN PLANI REFERANDUMUNUN YIL DÖNÜMÜNDE İNÖNÜ MEYDANI’NDA MİTİNG YAPILDI
Annan Planı referandumunun yıl dönümü olan 24 Nisan’da, Kuzey Kıbrıs ve Güney Kıbrıs’ta eş zamanlı “Federasyon Yolunda Birlikte” etkinlikleri çerçevesinde İnönü Meydanı’nda miting yapıldı.
MAYIS
1 MAYIS NEDENİYLE SARAYÖNÜ’NDE MİTİNG DÜZENLENDİ
1 Mayıs İşçi Bayramı dolayısıyla Sarayönü’nde miting düzenlendi. Bazı sendika, dernek ve siyasi partiler, pandemi koşulları çerçevesinde Kuğulu Park’ta toplanarak, miting alanına yürüdü.
Sağlık Bakanı Ünal Üstel, 6 Mayıs’ta, 2017 yılından bu yana sözleşmeli olarak çalışan hekimlerin kadrolarının oluşması ve mülakatların açılması girişimlerinin sonuçlandığını açıkladı. Kıbrıs Türk Hekimler Sendikası, bu adım üzerine eylemlilik sürecini askıya aldığını duyurdu.
Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu Çalışanları Sendikası, 11 Mayıs’ta gece yarısından itibaren ülke genelinde süresiz grev başlattı. Kıb-Tek Yönetim Kurulu Başkanı Turan Büyükyılmaz, El-Sen’i, grevi durdurmaya çağırdı. Kıb-Tek Yönetim Kurulu ile El-Sen Yönetim Kurulu arasında yapılan toplantı sonucunda 12 Mayıs’ta uzlaşıya varıldı, sendikanın kurumda başlattığı grev sona erdi. Taraflar Toplu İş Sözleşmesi’nin yanı sıra bir de protokol imzaladı.
EKONOMİK ÖRGÜTLER METEHAN SINIR KAPISI’NDA EYLEM YAPTI
Ekonomik Örgütler Platformu altında toplanan Kıbrıs Türk Ticaret Odası, Kıbrıs Türk Sanayi Odası, Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği ve Kıbrıs Türk Otelciler Birliği, Avrupa Birliği tarafından Kıbrıs’ın geneli için gönderilen Covid-19 aşılarının nüfusa göre adil dağıtılmadığı gerekçesiyle, 11 Mayıs’ta Metehan Sınır Kapısı’nda eylem düzenledi.
Bakanlar Kurulu, 11 Mayıs’ta KTAMS, KAMUSEN ve HAK-SEN’in Meclis’te başlattığı grevi 60 gün süreyle erteledi. KTAMS bu karar üzerine, ek mesai yapmama eylemi başlattı.
Ramazan Bayramı, 13 Mayıs’ta başladı. 3 gün süren bayram, Covid-19 salgını önlemlerinin gölgesi altında kutlandı. Aile ziyaretleri çekirdek aile ile sınırlandırıldı.
Koronavirüs önlemleri çerçevesinde uygulanan canlı müzik yasağı 17 Mayıs’ta kalktı. Deniz gezi tekneleri de kapasitelerinin üçte biri kadar yolcu olacak şekilde hizmet vermeye başladı. Seyircisiz spor müsabakalarına başlanması kararı da verildi.
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, 17 Mayıs’ta hayat pahalılığının 4 ay süreyle durdurulmasıyla ilgili geçici kurallara ilişkin yasa tasarılarının ivedilik tezkerelerini görüşüp, oy çokluğuyla kabul etti. Meclis Genel Kurulu’na ara seçimi erteleme yetkisi vermek amacıyla hazırlanan Seçim ve Halkoylaması (Değişiklik) Yasa Tasarısı’na ilişkin ivedilik talebi ise muhalefetin itirazı üzerine geri çekildi.
KKTC’de kapalı turizmde süre, 21 Mayıs’ta, 3 günden 5 güne çıkarıldı. Günlük uçak sayısı ise 6’dan 10’a yükseldi.
“KKTC SULAMALARI İLETİM TÜNELİ IŞIK GÖRÜNME TÖRENİ” YAPILDI
Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, “KKTC Sulamaları İletim Tüneli Işık Görünme Töreni”ne katılmak üzere 21 Mayıs’ta KKTC’ye geldi. Tören, 22 Mayıs’ta Çamlıbel yakınlarındaki alanda yapıldı. Törende konuşan Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, hem Güzelyurt hem Mesarya Ovalarının Anadolu suyuyla buluşmasıyla toprağın veriminin artacağını ve tüm tarımsal faaliyetlere yeni bir ivme kazandırılacağını kaydetti. Törene video konferans yöntemiyle katılan TC Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da, projenin tamamlanmasıyla tarım sektörünün çağ atlayacağını, KKTC’nin kalkınma hamlesinin farklı bir ivme kazanacağını belirtti.
KKTC’de yaklaşık iki aydır pazar günleri uygulanan sokağa çıkma yasağı 23 Mayıs’ta kalktı.
KUTLU ADALI CİNAYETİ GÜNDEME GELDİ
Kutlu Adalı cinayeti, Türkiyeli suç örgütü lideri Sedat Peker’in ortaya attığı iddialar nedeniyle gündeme geldi. Muhalefet, 24 Mayıs’taki Meclis Genel Kurulu’nda iddiaların üzerine gidilerek, gereğinin yapılması için çağrı yaptı.
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, 24 Mayıs’ta Polis Genel Müdürü Ahmet Soyalan'ı davet ederek, gazeteci Kutlu Adalı’nın öldürülmesiyle ilgili iddiaları görüştü.
Cumhuriyetçi Türk Partisi milletvekilleri, gazeteci Kutlu Adalı cinayetiyle ilgili ortaya atılan iddiaların araştırılması için Meclis Araştırma Komitesi kurulması için önerge verdi. Önerge, 27 Mayıs’ta Meclis Genel Kurulu’nda görüşülüp, oy birliğiyle kabul edildi.
Kıbrıs Türk Belediyeler Birliği’ne bağlı belediye başkanları, belediyelerin sorunlarına dikkat çekmek için 26 Mayıs’ta bir araya gelerek, Başbakanlık’a yürüdü.
KKTC’DE İLK KEZ ARPA TESCİLİ YAPILDI
KKTC’de ilk kez arpa tescili yapıldı. Yüksek verimli ve adaptasyon kabiliyetine sahip bir çeşit olan ve “Beşparmak” adı ile tescillenen arpanın ilk hasadı, 28 Mayıs’ta Güzelyurt Tarımsal Araştırma İstasyonu’nda düzenlenen törenle gerçekleşti. Törende ilk hasadı Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Nazım Çavuşoğlu yaptı.
Hayat pahalılığı ödeneğinin 4 ay süreyle durdurulmasına ilişkin yasa tasarısı, 31 Mayıs’ta Meclis’te muhalefetin eleştirileri üzerine hükümet tarafından komiteye geri çekildi.
HAYVAN ÜRETİCİLERİ LEFKOŞA’DA ARAÇLI EYLEM YAPTI
Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği, sektördeki sıkıntılara yönelik hükümete ilettikleri 6 maddelik taleplerinin karşılanmadığı gerekçesiyle 31 Mayıs’ta Lefkoşa’da 5 gün süren araçlı eylem yaptı. Araçların Meclis önüne bırakılması nedeniyle trafikte sıkıntıların yaşanmasına neden olan hayvancıların eylemi, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı ile birlik arasında varılan uzlaşı neticesinde eylem 5’inci günde sona erdi.
Sağlık Bakanlığı, 31 Mayıs’ta Lefkoşa'da bulunan bir inşaat şirketi şantiyesinde çalışan işçilere yapılan PCR testlerinin sonucunda 85 işçinin pozitif çıktığını açıkladı.
HAZİRAN
Kıbrıs Türk Öğrenci Yurtları Birliği, Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası, Kıbrıs Türk Kamu Araçları İşletmecileri Birliği, Kıbrıs Türk Seyahat Acenteleri Birliği ile Ercan Havaalanı, Gazimağusa ve Uluslararası Taksiciler Birliği, eğitim sektöründe yaşanan sorunlara çözüm talebiyle 3 Haziran’da Başbakanlık önünde eylem yaptı.
Türkiye Ticaret Bakanı Mehmet Muş, 3-4 Haziran’da KKTC’de temaslarda bulundu. Bu temaslar sırasında KKTC hükümeti ile TC hükümeti arasında ticaretin ve ekonomik iş birliğinin geliştirilmesine yönelik protokol imzalandı.
SINIR KAPILARI YENİDEN GEÇİŞLERE AÇILDI
Koronavirüs önlemleri çerçevesinde Kıbrıs’ta iki kesim arasında bir yılı aşkın süre, bazıları tamamen kapalı olan, bazılarında da sınırlı geçişlerin yapılabildiği 9 sınır kapısı, 4 Haziran’da yeniden geçişlere açıldı.
Çift doz aşısını yaptıran ve çift PCR testi bulunan kişilerin KKTC’ye karantina olmaksızın girişleri 4 Haziran’da başladı.
AD-HOC KOMİTE KARARI ANAYASA MAHKEMESİ’NE TAŞINDI
Cumhuriyetçi Türk Partisi ile Halkın Partisi ve Toplumcu Demokrasi Partisi, Meclis’in, “Seçim Tarihini Belirlemek, Seçim ve Halkoylaması Yasası Değişikliklerini Hazırlamak ve Görüşmek Üzere Geçici ve Özel (Ad-hoc) Komite Kurulmasına İlişkin Kararını” Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı.
KKTC’de kısmi sokağa çıkma yasağı 7 Haziran’dan itibaren 00.00-05.00 saatleri arasında uygulanmaya başladı.
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve beraberindeki heyet 10 Haziran’da KKTC’ye gelerek, temaslarda bulundu.
Taşınmaz Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu, Gazimağusa Kaymakamlığı tarafından Akkule'ye yerleştirilmesi düşünülen iki bayrak direği ve betonarme pabuçların, anıtsal değeri bulunan kale duvarlarına zarar vereceğinden reddine karar verdi. Kurulun 1 Haziran’da yaptığı toplantıda aldığı karar, Resmi Gazete’de yayımlandı.
TC ile KKTC arasında imzalanan 2021 Yılı İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması Birinci Gözden Geçirme Toplantısı 11 Haziran’da yapıldı. Toplantıda, anlaşma kapsamındaki projeler ve 2021 Yılı Eylem Planı’nda yer alan eylemlerdeki ilerlemeler ile KKTC ekonomisinin gidişatı değerlendirildi.
ERCAN HAVALİMANI’NDA E-GÜMRÜK PİLOT UYGULAMASI BAŞLADI
Ercan Havalimanı’nda e-Gümrük pilot uygulaması 14 Haziran’da başladı. Maliye Bakanı Dursun Oğuz, Ercan Havalimanı’na giderek, pilot uygulama noktasında incelemelerde bulundu. Oğuz, amaçlarının, KKTC’deki tüm gümrüklerde en geç 1 Ocak 2022 tarihinde e-Gümrük sistemine geçmek olduğunu belirtti.
GEÇİCİ VE ÖZEL AD-HOC KOMİTEYE 3 PARTİDEN VEKİLLER GÖREVLENDİRİLDİ
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu'nda, "Seçim Tarihini Belirlemek, Seçim ve Halk Oylaması Yasası Değişiklilerini Hazırlamak ve Görüşmek Üzere" Geçici ve Özel Ad-hoc komite üyelerinin saptanmasına yönelik karar 14 Haziran’da oy çokluğuyla kabul edildi. CTP, HP ve TDP’nin “sürecin hukuka, Anayasa’ya ve Meclis İç Tüzüğü’ne aykırı olduğu” gerekçesiyle görevlendirme yapmadığı komitede, UBP’den 3, DP ve YDP’den 1’er milletvekili görevlendirildi. Geçici ve Özel Ad-hoc komite 22 Haziran’da toplandı. Toplantıda, “KKTC Cumhuriyet Meclisi Seçimlerinin Yenilenmesine İlişkin Yasa Tasarısı” oy çokluğuyla onaylandı. Komite Başkanı Sunat Atun, tasarıda öngörülen erken seçimin tarihinin 3 Nisan 2022 olduğunu açıkladı.
Lefkoşa Türk Belediyesi’nin “En büyük öz kaynak yatırımlarından biri” olduğu belirtilen “Merkez Lefkoşa” 16 Haziran’da hizmete açıldı.
Turizm ve Çevre Bakanı Fikri Ataoğlu, KKTC’nin dijital markası olan “visitNCY” markasını tanıtmak için 15 fenomen ile hazırlanan tanıtım programı hakkında 17 Haziran’da basın toplantısı düzenledi.
Koronavirüs salgını nedeniyle büyük bölümü online eğitim olarak devam eden 2020-21 Öğretim Yılı’nın ardından okullarda karne ve diplomaların dağımıtı 17 -30 Haziran tarihleri arasında yapıldı.
1995 yılında Beşparmak Dağlarında meydana gelen yangına ilişkin Meclis Araştırma Komitesi raporu, 17 Haziran’da Meclis Genel Kurulu’nda görüşüldü. “Yangın Protokolü” hazırlanarak, hayata geçirilmesi gerektiği tespit edildi.
ÇALIŞMA BAKANI ÇAĞMAN İSTİFA ETTİ
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Koral Çağman, 22 Haziran’da Başbakan Ersan Saner’e istifasını sundu. Saner, Çağman’ın istifa kararını yeniden değerlendirmesini istedi. Ancak Çağman, 10 Aralık 2020 tarihinde devraldığı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı görevinden 25 Haziran itibarıyla ayrıldığını açıkladı. Çağman veda mesajında, “Temiz geçmişime herhangi bir leke sürmeden, alnım açık bir şekilde bakanlık görevime veda ediyorum” dedi.
İş (Değişiklik) Yasa Tasarısı ile Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Referandum (Değişiklik) Yasa Tasarılarına karşı çıkan 24 sendika, 23 Haziran’da Başbakanlık önünde basın açıklaması yaparak, hükümete muhtıra verdi.
Başbakan Ersan Saner, 23 Haziran’da TC Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ile bir araya geldi. Görüşme sonrasında Saner ve Oktay ortak açıklama yaptı. Bağımsız, üreten bir KKTC için çalışmaya devam edileceği vurgulandı. 24 Haziran’da yurda dönen Başbakan Saner, su tünelinin ikinci etabına yönelik 100 milyon TL’lik ihalenin onaylandığını açıkladı.
Türkiye Tarım ve Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü'nün Kıbrıs'a görevlendirdiği yangın helikopteri, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Nazım Çavuşoğlu tarafından 23 Haziran’da teslim alındı. Helikopter, Lefkoşa Sanayi Bölgesinde Orman Dairesi Odun Deposu'nun olduğu alana konuşlandırıldı.
ANAYASA MAHKEMESİ HAYAT PAHALILIĞININ DURDURULMASINA İLİŞKİN KARARI İPTAL ETTİ
Anayasa Mahkemesi, 24 Haziran’da sendikaların başvurusu üzerine dosyalanan davayı sonuçlandırarak, hayat pahalılığının durdurulmasına ilişkin yasa gücünde kararnameyi oy çokluğuyla iptal etti.
Meclis Genel Kurulu’nun 28 Haziran’da, yaz tatili öncesi son toplantısında Genel Tarım Sigortası Fonu’nun 74 milyon 30 bin TL’lik bütçesi görüşülürken, nisap düştü ve toplantı bir gün sonraya ertelendi. 29 Haziran’da da toplanamayan Genel Kurul, 30 Haziran’da yarım kalan toplantısını tamamlayamadan tatile girdi.
YİĞİTLER KÖYÜNDE EV ÇÖKTÜ… BİR KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ
Yiğitler köyünde eski kerpiçten inşa edilmiş iki katlı ev çöktü, bir kişi hayatını kaybetti, iki kişi yaralandı. 29 Haziran’da 00.30 sıralarında meydana gelen olayda aile bireyleri, uyurken çöken evin moloz yığınları altında kaldı. Raşit Özsağlam tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı. Hacer ve Müseret Özsağlam ise yaralandı.
TEMMUZ
KOVİD-19 VAKALARI ARTTI, DELTA VARYANTI TESPİT EDİLDİ; TEBBİRLER ARTIRILDI
Temmuz ayının ilk günlerinden itibaren ülkede Covid-19 vakalarında artış yaşandı. 4 Temmuz tarihinde, DSÖ tarafından “endişe uyandıran varyantlar” olarak değerlendirmeye alınan Covid-19 Delta varyantı tespit edildi.
Yaşanan vaka artışlarının ve ülkede Delta varyantının da tespit edilmesinin ardından Bulaşıcı Hastalıklar Yasası Kapsamında Toplanan Bulaşıcı Hastalıklar Üst Komitesi, 12 Temmuz Pazartesi gününden itibaren geçerli olan yeni kararlarını açıkladı. Buna göre; birçok mekan, sektör, aktivite ve etkinliklere girişlerde aşısız kişilerden ise son 72 saat içinde yapılmış negatif antijen testi talep edilmesine karar verildi. Bulaşıcı Hastalıklar Üst Komitesi ayrıca, 19 Temmuz’dan itibaren Covid-19 pozitif kişilerin doktor değerlendirmesi ve el bilekliği ile karantina sürecini evinde geçirebileceğini açıkladı.
KUZEY – GÜNEY ARASINDAKİ GEÇİŞLER SEVİYE 3’E ÇIKARILDI
Sağlık Teknik Komitesi ise, Kıbrıs’ta salgının epidemiyolojik durumu göz önünde bulundurarak acil durum mekanizmasını hayata geçirme ve 12 Temmuz Pazartesi’den itibaren Kuzey Kıbrıs ile Güney Kıbrıs arasındaki geçişleri seviye 3’e (koyu kırmızı) çıkarma yönünde değerlendirme yaptı.
AŞISIZLARA GECE KULÜBÜ, BAR/CLUB VE CASİNO ENGELİ…
Vaka sayılarındaki artışın devam etmesi üzerine Bulaşıcı Hastalıklar Üst Komitesi, 26 Temmuz’ da daha sıkı kararlar üreterek, 10 Ağustos’tan itibaren charter seferlerle el bilekliği takılarak kapalı otel turizm uygulamasını iptal etti. Komite ayrıca gece klüpleri ve bar ile clublara 30 Temmuz’dan, casinolara ise 2 Ağustos’tan itibaren aşısız müşteri kabul edilmemesine karar verdi.
TC DIŞİŞLERİ BAKANI ÇAVUŞOĞLU ADAYA GELDİ
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 1 Temmuz’da çalışma ziyareti için KKTC’ye geldi. Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar tarafından kabul edildi. Görüşmenin ardından ortak basın açıklaması düzenleyen Tatar ve Çavuşoğlu, 5+1 gayriresmi Cenevre toplantısında Türk tarafının masaya koyduğu egemen eşitlik ve eşit statünün tescili konusundaki kararlılıklarını yineledi.
TC CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI FUAT OKTAY’DAN ÖN ZİYARET…
Bazı temaslarda bulunmak üzere 3 Temmuz’da Türkiye’ye giden Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, adaya 7 Temmuz’da TC Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ile birlikte döndü. Oktay’ın, TC Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 20 Temmuz Barış ve Özgürlük Bayramı vesilesi ile KKTC’ye gerçekleştireceği ziyarete hazırlık yapmak ve fiilen devam eden projeleri yerinde incelemek amacıyla adaya geldiği duyuruldu.
ERDOĞAN KKTC’DE
TC Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 20 Temmuz kutlamalarına katılmak üzere KKTC’ye geldi. 19 Temmuz’da ülkeye gelen Erdoğan, ilk olarak Cumhuriyet Meclisi’ne hitap etti. Muhalefet partileri Cumhuriyetçi Türk Partisi ile Toplumcu Demokrasi Partisi ise Meclis oturumunu boykot etti. Erdoğan, Meclis’e hitabında KKTC’de Cumhurbaşkanlığı Külliyesiyle birlikte ihtişamlı bir parlamento binası inşa edileceğini ve bir de millet bahçesi yapılacağını duyurdu.
Kurban Bayramı’nın ilk gününe de denk gelen 20 Temmuz’da, Cumhurbaşkanı Tatar ile Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, bayram namazını birlikte kıldı. Sonrasında ise iki cumhurbaşkanı, Barış ve Özgürlük Bayramı kutlamaları dolayısıyla düzenlenen törene katıldı.
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ersan Saner’in katılımıyla toplu açılış töreni de gerçekleşti. Törende, Yavuz Çıkarma Plajı’nda çıkarmaya katılan Müze Gemi’nin, Lefkoşa Kuzey Çevreyolu’nun, Maraş’ta restoraysonu tamamlanan Bilal Ağa Mescidi ile çay bahçesinin açılış yapıldı ve KKTC Veri Merkezi’nin temeli atıldı.
BİR VEKİL VE BİR GENEL SEKRETER PARTİSİNDEN İSTİFA ETTİ; İSTİFA İLE BOŞALAN BAKAN MAKAMI DOLDU
10 Nisan’da yapılan Yeniden Doğuş Partisi (YDP) Kurultayı’nda başkanlık yarışını kaybeden YDP Milletvekili Bertan Zaroğlu, 6 Temmuz’da 2 bin 11 üye ile birlikte partisinden istifa etti. Zaroğlu, “Millet Partisi” adıyla yeni bir parti kurmak üzere 16 Temmuz’da İçişleri Bakanlığı’na başvuru yaptı.
Demokrat Parti (DP) Milletvekili Koral Çağman ise, 25 Haziran’da istifa ettiği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı görevine 16 Temmuz’da resmen yeniden atandı.
Çağman’ın istifası ile yeniden atanması arasında geçen süreçte Ombudsman, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına atama yapılmamasının Anayasa’ya aykırı olduğunu belirterek, ihlalin ortadan kaldırılmasını istemiş, Demokrat Parti Merkez Yönetim Kurulu ise istifa eden Çağman’ın yerine Bakanlık görevine DP Genel Sekreteri Afet Özcafer’in atanmasını içeren resmi yazıyı Başbakana sunduklarını ancak Başbakan’ın atamayı Cumhurbaşkanı’na sunmadığını açıklamış ve Başbakan Saner’i Anayasa’ya ve hükümet protokolüne uygun davranmaya çağırmıştı.
Yaşanan gelişmelerin ardından, 27 Temmuz’da, Afet Özcafer hem DP üyeliğinden hem de genel sekreterlik görevinden istifa ettiğini açıkladı.
AŞIRI SICAKLARDA GÜNEŞ ALTINDA ÇALIŞMA YASAĞI GETİRİLDİ
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 30 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayımlanan kararında, havanın 40 derece ve üzerine çıktığı günlerde açık havada güneş altında çalışan işçilerin sağlığının korunması amacıyla çalışma saatlerini 07.00-12.00 ile 16.00-19.00 olarak belirledi. Buna göre, 2 Ağustos- 30 Eylül tarihleri arasındaki sürede, açık havada güneş altında 12.00-16.00 saatleri arasında çalışma yapılması yasaklandı.
AĞUSTOS
MARAŞ İÇİN İCRA KOMİTESİ
Bakanlar Kurulu, 2 Ağustos’ta, Askeri yasak bölgeden çıkarılan Kapalı Maraş’ın yüzde 3.5’lik kısmı için Başbakanlık altında görev yapacak Gazimağusa Belediyesi’nin de yer alacağı İcra Komitesi kurma kararı alındı.
4 Ağustos’ta, Türkiye’nin çeşitli illerinde çıkan orman yangınlarıyla mücadeleye destek için Orman Dairesi tarafından Dairesi’nden 3 araç 10 personel, Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı’ndan ise 4 araç ve 11 personel Türkiye’ye gitti.
3 Ağustos'ta Resmi Gazete'de yayımlanan "Nakdi Varlıklara İlişkin Mali Düzenleme Hakkında Yasa Gücünde Kararname", 11 Ağustos’ta ana muhalefet Cumhuriyetçi Türk Partisi ve 16 Ağustos’ta ise Toplumcu Demokrasi Partisi tarafından Mahkemeye taşındı. 25 Ağustos’ta ise “Nakdi Varlıklara İlişkin Mali Düzenleme Hakkında Yasa Gücünde Kararname”, yayımlanan yeni bir kararname ile yürürlükten kaldırıldı.
Kalavaç'ta 12 Ağustos tarihinde saat 16.30 sıralarında çıkan hortum zarara yol açtı. Polisin açıklamasına göre, hortum sonucu bazı ev, ambar ve ağıllar zarar gördü. Hortumdan dolayı çatılar uçtu, güneş panelleri zarar gördü.
POLİS MEMURU BIÇAKLANDI
Gaziköy’de, 15 Ağustos’ta meydana gelen hırsızlık olaylarıyla ilgili devriye yapan iki polis memurundan birine bıçaklı saldırıda bulunuldu. Yaralanan polis, hastaneye kaldırılırken saldırganlar arabayla kaçtı. Olayın zanlılarından Ecevit Takımcılar, olaydan iki gün sonra, Gökhan Takımcılar ise 30 Ağustos’ta yakalandı.
Başbakanlık Müsteşarlığı’ndan emekli olan Ömer Köseoğlu, 17 Ağustos’ta Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanı olarak atandı.
AFAD’A 17 MİLYON TL’LİK YARDIM
Türkiye'de temaslarda bulunan Başbakan Ersan Saner, sel ve orman yangınlarından etkilenenlere yardım için hükümet ve sivil toplum kuruluşlarının ortak kampanyası sonucu, TC İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’na (AFAD) bağışlanmak üzere toplanan 17 milyon TL’lik yardımı, 18 Ağustos’ta, Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a sundu.
Bakanlar Kurulu tarafından onaylanan “Resmi İstatistik Programı 2021-2025”in uygulanmaya konulması ve yürürlüğe girmesi önergesi, 19 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayımlandı. Karara göre, “Resmi İstatistik Programı 2021-2025” ile KKTC’de istatistik sisteminde “ilk kez programlı” döneme geçilecek.
“ADAPASS” SİSTEMİ LEFKOŞA İLÇESİ SINIRLARINDA DEVREYE GİRDİ
Bulaşıcı Hastalıklar Üst Komitesi’nin 13 Ağustos’ta aldığı karar uyarınca, Covid-19 ile mücadele kapsamında Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği işletmelere giriş yapacak kişilerin test ve aşı durumlarını sorgulayacak “Adapass” sistemi, 27 Ağustos’ta pilot uygulama olarak Lefkoşa ilçesi sınırlarında devreye girdi.
Uygulamayla, belirlenen mekanlara ve aktivitelere giriş yapmadan önce kişilerin aşı belgesi üzerindeki QR kodu, Adapass sisteminden sorgulanması gerekiyor.
EROĞLU YOĞUN BAKIMA ALINDI
3. Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, 23 Ağustos’ta rahatsızlanarak YDÜ Hastanesi’nde yoğun bakıma alındı. Baş dönmesi, konuşma bozukluğu ve bilinç bulanıklığı şikayetleri ile hastanede başvurarak yoğun bakıma alınan Eroğlu, 25 Ağustos’ta yoğun bakımdan çıkarıldı, 29 Ağustos’ta ise taburcu edildi.
SURİYE KAYNAKLI PETROL SIZINTISI KIBRIS KIYILARINI TEHDİT ETTİ
Suriye’nin petrol rafinerilerinin birindeki elektrik santralinde meydana gelen arızadan dolayı Akdeniz'e sızan petrolün, KKTC’nin doğu sahiline ulaşma tehlikesi üzerine Başbakanlık’ta Başbakanlık Müsteşarı Hüseyin Amcaoğlu başkanlığında bir kriz masası 30 Ağustos’ta oluşturuldu. Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı, Sahil Güvenlik ve Çevre Koruma Dairesi ekipleri, Karpaz bölgesinde hazır bulundurulurken, Türkiye’den de 2 gemi ekipmanları ile adaya gönderildi. Ertesi gün ise petrol sızıntısı, rüzgarın etkisiyle yön değiştirdi.
EYLÜL
KRİZ MASASI GÖREVİNİ TAMAMLADI
Suriye kaynaklı petrol sızıntısı ile ilgili Eylül ayının ilk haftası boyunca İnsansız Hava Araçları’nın (İHA) görüntüleri ile gelen tüm ihbar noktalarda taramalar yapıldı. İncelemeler sonucunda ise KKTC karasuları ve kıta sahanlığında petrol sızıntısı kaynaklı herhangi bir kirliliğe rastlanmadı.
6 Eylül’de ise Başbakanlık Müsteşarı, Afet ve Acil Durum Yönetimi Komitesi Başkanı Hüseyin Amcaoğlu, Suriye kaynaklı petrol sızıntısı konusunda kriz masasının görevini tamamladığını, bundan sonra sürecin Turizm ve Çevre Bakanlığı tarafından takip edileceğini açıkladı.
PCR ÜCRETLİ OLDU, AŞISIZLARIN BAZI AKTİVİTE VE MEKANLARA GİRİŞİ YASAKLANDI
Bakanlar Kurulu’nun “PCR/Antijen Testleri ve Karantina Ücretleri”ne ilişkin yeni kararı 1 Eylül tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Karar uyarınca, 18 yaş altı kişiler ve sosyal yardım alan kişilerin ve aşılanma sürecini tamamlayan kişiler ve sağlık nedeniyle aşı olamadığını belgeleyen kişilerin, Bulaşıcı Hastalıklar Üst Komitesi kararlarındaki zaman aralığına uygun olmak koşuluyla antijen testleri ücretsiz oldu. Hava ve deniz yoluyla yurt dışına gitmek amacıyla yapılacak testler ücretli olurken, sadece Sağlık Kurulu sevki ile tedavi amaçlı gidenler ve resmi görevliler bu ücretten muaf tutuldu.
Test ücretlerinde azami fiyat PCR için 100 TL ve Antijen için 40 TL olarak belirlendi; bu rakamların altında da test yapılabilecek.
Öte yandan Bulaşıcı Hastalıklar Üst Komitesi kararı ile birçok mekana girişte aşılı kişiler için test zorunluluğu kaldırılırken, bazı sektör çalışanlarında aranan PCR testi zorunluluğu kaldırıldı, antijen testi zorunluluğu getirildi.
Ayrıca, sektörlerde çalışan aşılı kişilerin her 14 günde bir, aşısız kişilerin ise her 7 günde bir antijen testlerini yinelemesine karar verildi.
13 Eylül’den itibaren ise casino, bar/club, kapalı fitness salonları, stadyumlar, kapalı alan takım sporları ve gece klüplerine aşısız kişilerin girişi tamamen yasaklandı. Aşılı kişiler ise söz konusu aktivite ve mekanlara 7 gün içinde yapılmış PCR/Antijen testi ile girebilmesi karara bağlandı.
KAMU MALİYESİ 228,2 MİLYON TL AÇIK VERDİ
KKTC Merkez Bankası, 2021 mali yılının ikinci çeyreğinde bütçe gelirlerinin 2.081 milyon TL ve bütçe giderleri ise 2.309,2 milyon TL olarak gerçekleştiğini, böylelikle, 2021 yılı ikinci çeyreğinde kamu maliyesi 228,2 milyon TL açık verdiğini açıkladı.
Lefkoşa Devlet Hastanesi, Kalp ve Damar Cerrahisi Kliniğinde, 1 Eylül tarihinde, Kıbrıs’ta ilk defa kapalı kalp ameliyatı yöntemiyle (minimal invaziv) koroner by-pass operasyonu gerçekleştirildi.
ECZANELERDE ANTİJEN TESTİ YAPILMAYA BAŞLANDI
Eczanelerde çalışan eczacıların antijen testi yapabilmeleri konusunda yetkilendirilmesine ilişkin karar, 4 Eylül tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. 9 Eylül’de ise Sağlık Bakanlığı ile protokol imzalayan eczanelerde antijen testi yapılmaya başlandı.
ADAPASS TÜM ÜLKEDE UYGULANMAYA BAŞLANDI
Lefkoşa’da 27 Ağustos’ta uygulamaya giren ve 18 yaş üstü kişilerde aranan Adapass, 6 Eylül’de tüm ilçelerde kullanılmaya başlandı.
QR kodlu form ile ülkeye giriş pilot uygulaması da 6 Eylül’de Ercan Havalimanı’nda başladı. Bu çerçevede, Ercan Havalimanı’nda kurulan kontrol noktalarında, Sağlık Bakanlığı görevlileri tarafından 18 yaş ve üzeri yolcuların yolculuk öncesinde http://adapass.gov.ct.tr adresinden doldurdukları QR kodlu form sorgulanıyor.
Bakanlar Kurulu, Dr. Küçük ve Kurucu Cumhurbaşkanı Denktaş’ın anıt mezarlarının güvenlik sorunu hemen giderilmesi ve Denktaş’ın anıt mezarında müze ve peyzaj çalışmalarının en kısa sürede tamamlanmasına karar verdi.
Türkiye ile KKTC arasında ticaret ve ekonomik iş birliğinin geliştirilmesine yönelik protokolün onaylanmasına ilişkin karar, 7 Eylül tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı. Protokol, dış ticaretten e-ticarete, gümrüklerden hizmet ticareti ve serbest bölgelere kadar pek çok alanda iş birliği öngörüyor.
2021-2022 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI YÜZ YÜZE BAŞLADI
13 Eylül Pazartesi günü ilköğretim, 14 Eylül Salı günü ortaöğretim ve meslek liselerinde yeni ders yılı açıldı. Mart 2020’den beri koronavirüs pandemisi nedeniyle kesintiye uğrayan yüz yüze eğitim çerçevesinde, ülke genelinde kamu ve özelde yaklaşık 50 bin öğrenci ve 5 bin 800 öğretmen okullara dönerken, nüfus yoğunluğu olan bazı okullarda yeni dönem seyreltilmiş şekilde başladı.
Pandemi tedbirleri ile açılan okullarda, okul idarecileri tarafından “Pandemi Kurulları” kurulmasına ve okullarda görülecek pozitif vaka durumunda, “Pozitif Vaka ile Temas Protokolü’nün” devreye girmesine karar verildi.
YILIN İKİNCİ ASGARİ ÜCRETİ BELİRLENDİ
1 Eylül’den itibaren geçerli olacak yılın ikinci asgari ücreti, 15 Eylül’de Asgari Ücret Saptama Komisyonu’nun dördüncü toplantısında oy birliğiyle, aylık brüt 4 bin 970 TL, net 4 bin 324 TL olarak belirlendi.
Bakanlar Kurulu, 16 Eylül’deki toplantısında, SMA hastası olan ve Ankara Şehir Hastanesi’ne sevk edilen Asya Polatlı isimli bebeğin tedavi masraflarının karşılanmasına karar verdi. 27 Eylül’de ise Asya Polatlı, gen tedavisi yapılabilmesi için Kıbrıs'ın güneyinde Makarios Hastanesi'ne getirildi.
Yeni adli yıl 16 Eylül’de açıldı. Yüksek Mahkeme Başkanı Şefik, yeni adli yılla ilgili basın toplantısı düzenledi, yargının sorunlarına değindi, talepleri dile getirdi.
TEKNECİK ELEKTRİK SANTRALİ’NE GELEN YAKIT TEMİZ ÇIKTI
16 Eylül’de Başbakan Saner, Başbakanlık Denetleme Kurulu’nu Teknecik Elektrik Santrali’ne yakıt alımı konusundaki gelişmeleri ve yakıt kalitesini denetlemek üzere görevlendirdiğini açıkladı. 20 Eylül’de ise Başbakanlık Denetleme Kurulu Başkanı Meftun Orkun, Teknecik'teki yakıta yapılan analizlerde bütün değerlerin limit altında çıktığını açıkladı.
Kış turizmi kapsamındaki ilk turist kafilesi 21 Eylül’de KKTC’ye geldi. 155 kişiden oluşan ilk kafilenin gelişiyle KKTC’de turizmin 12 aya yayılmasının hedeflendiği kış turizmi programı başlamış oldu.
Gelir ve Vergi Dairesi’nden 2020 Gelir Yılı Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi beyanları 21 Eylül tarihli Resmi Gazete’de yayımladı. Buna göre, Türkiye İş Bankası A.Ş. 61 milyon 807 bin 546 TL vergi ödemesiyle “kurumlar” listesinde, Tahir Topal ise 3 milyon 38 bin 962 TL vergi ödemesiyle “şahıslar” listesinde ilk sıraya oturdu.
PRİM DESTEĞİ HAKKINDA HAKKINDA YASA GÜCÜNDE KARARNAMELER RESMİ GAZETE’DE
Covid-19 salgınına bağlı olağanüstü koşullar nedeniyle ödeme güçlüğü içine giren işletmelerin 6 ay boyunca sosyal güvenlik prim oranlarının bir kısmının karşılanması amacıyla hazırlanan Eylül 2021-Şubat 2022 dönemi Sosyal Güvenlik Yasası Kapsamında Sigortalı Olanlara ve aynı dönemde Kıbrıs Türk Sosyal Sigortalar Yasası Kapsamında Sigortalı Olanlara Uygulanacak Prim Desteği Hakkında Yasa Gücünde Kararname, 22 Eylül tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.
2020-2021 üretim yılı kuraklık haritasına göre, Lefkoşa bölgesinden 17, Girne bölgesinden 1, İskele bölgesinden 5 köy derecelerine göre kuraklık kapsamına alındı.
AŞILILARIN KARA SINIR KAPILARINDAN TESTSİZ GEÇİŞİ BAŞLADI
27 Eylül’den itibaren Kıbrıs’ın iki kesimi arasındaki geçişlerde “turuncu seviye” uygulanmaya başlandı. Buna göre, geçişlerde tam aşılı kişilerden koronavirüs testi istenmeden, aşı kartları veya kağıta baskı halinde adapass göstererek geçiş yapabilmeye başladı. Aşısı tamamlanmayan veya aşı yaptırmayan kişiler ise 72 saatlik hızlı test veya PCR testi ile geçiş yapabildi.
Halkın Partisi, Kıb-Tek'in zarara uğratıldığı gerekçesiyle 28 Eylül’de Sayıştay ve Ombudsman’a şikayette bulundu. Ertesi gün ise TDP, Kıb-Tek’teki karar ve uygulamalarıyla ilgili YİM'de Bakan Erhan Arıklı, Bakanlar Kurulu üyeleri ve Kıb-Tek Yönetim Kurulu aleyhine dava dosyaladı.
AB tarafından coğrafi ürün olarak tescil edilen hellimin, kriterlere uygun üretilip, Avrupa’da pazarlanmasına imkan tanıyacak düzenleme 29 Eylül’de yürürlüğe girdi.
BELEDİYE BAŞKANLARINDAN TURİZM VE ÇEVRE BAKANLIĞI BAHÇESİNDE ÇADIR EYLEMİ
Mehmetçik Belediye Başkanı Cemil Sarıçizmeli, Mehmetçik Bölgesi İmar Planı’nın sürüncemede bırakıldığı gerekçesiyle Turizm ve Çevre Bakanlığı bahçesine çadır kurarak eylem başlattı. Sarıçizmeli’nin 29 Eylül tarihinde başlattığı ve Birleşik Kurul resmi olarak toplantıya çağrılana kadar sürdüreceğini belirttiği eyleme, 4 Ekim’de Geçitkale Belediye Başkanı Hasan Öztaş, Yeniboğaziçi Belediye Başkanı Mustafa Zurnacılar ve Lefke Belediye Başkanı Aziz Kaya da katıldı. Çadır eylemi, 7 Ekim’de imar planının görüşüleceği Birleşik Kurul çağrısı üzerine sona erdi. Daha sonraki günlerde Mehmetçik İmar Planı’yla ilgili süreç ilerledi ve planın Başbakan tarafından imzalanarak Resmi Gazete’de yayımlanması aşamasına gelindi.
EKİM
CUMHURİYET MECLİSİ 9’UNCU DÖNEM, 5’İNCİ YASAMA YILI BAŞLADI
Cumhuriyet Meclisi, 9’uncu dönem, 5’inci yasama yılı, 1 Ekim Cuma günü saat 10.00’da yapılan törensel toplantıyla başladı. 4 Ekim Pazartesi ise yeni yasama yılı çalışmalarına başlamak üzere toplanması gereken Genel Kurul nisap sorunu nedeniyle toplanamadı.
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, yeni yasama yılının ilk toplantısını 7 Ekim Perşembe günü, denetim gündemiyle yaptı.
KKTC’ye hava, deniz ve ada dışından gelip kara sınır kapılarını kullanarak girecek 18 yaş üstündeki kişilerin, 4 Ekim’den itibaren AdaPass internet sitesinden “KKTC Yolcusu Giriş Formu” doldurması zorunlu kılındı.
KISMİ SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI KALDIRILDI
Covid-19 salgını tedbirleri kapsamında, 7 Haziran’dan beridir, gece 00.00 ile sabah 05.00 saatleri arasında uygulanmakta olan Kısmi Sokağa Çıkma Yasağı, 4 Ekim’de yürürlükten kaldırıldı.
HÜKÜMET İSTİFA ETTİ
Başbakan Ersan Saner, Meclis’te nisap sorunu yaşandığı gerekçesiyle, 13 Ekim’de UBP-DP- YDP Koalisyon hükümetinin istifasını Cumhurbaşkanı Ersin Tatar'a sundu. 10 ay süren hükümet, 9 Aralık 2020’de kurulmuştu.
Hükümetin istifasının ardından, 19 ve 20 Ekim tarihlerinde Meclis’te temsil edilen siyasi parti başkanları gerçekleştirdiği temaslar neticesinde Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, olası bulmadığı için hiçbir partiye hükümeti kurma görevini vermedi. Tatar, Meclis’in bir uzlaşıyla seçim için bir karar almasını temenni etti.
SANER, YARIŞTAN ÇEKİLDİ
UBP Genel Başkanı Ersan Saner, 26 Ekim’de 30 -31 Ekim tarihlerinde yapılacak UBP Kurultayı’nda başkan adaylığından çekildiğini açıkladı. Saner açıklamasında, kurgulanmış bir video ile çirkin bir kişilik suikastının hedefi olduğunu ve bu konuda hukuki mücadeleye öncelik vereceğini vurguladı.
UBP GENEL BAŞKANI FAİZ SUCUOĞLU OLDU
30-31 Ekim tarihlerinde yapılan UBP’nin 22. Olağan Kurultayında kullanılan 8 bin 727 oyun 5 bin 295’ini alan Faiz Sucuoğlu, ilk turdan UBP’nin genel başkanı seçildi. Sucuoğlu’nun rakipleri Hasan Taçoy 2 bin 869, Zorlu Töre ise 468 oy aldı.
KASIM
UBP – DP HÜKÜMETİ KURULDU
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, UBP Genel Başkanı seçilen Faiz Sucuoğlu’na 1 Kasım’da hükümet kurma görevini verdi. Sucuoğlu’nun başbakanlığında kurulan UBP-DP koalisyon hükümeti kabinesi, 5 Kasım’da Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’a sunularak onaylandı.
UBP-DP Azınlık Hükümeti’nde Başbakan Faiz Sucuoğlu (UBP), Ekonomi ve Enerji Bakanı Sunat Atun (UBP), Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu (UBP), İçişleri Bakanı Kutlu Evren (UBP), Maliye Bakanı Dursun Oğuz (UBP), Milli Eğitim ve Kültür Bakanı Olgun Amcaoğlu (UBP), Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Nazım Çavuşoğlu (UBP), Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Resmiye Canaltay (UBP), Sağlık Bakanı Ali Pilli (UBP), Turizm ve Çevre Bakanı Fikri Ataoğlu (DP), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Koral Çağman (DP) oldu.
UBP-DP Koalisyon Hükümeti'nin Bakanlar Kurulu listesi 6 Kasım’da, Hükümet Programı ise 8 Kasım’da Cumhuriyet Meclisi'nde okundu. Aynı gün toplanan Meclis Danışma Kurulu’nda, erken genel seçimin 23 Ocak’ta yapılması için Meclis Hukuk ve Siyasi İşler Komitesinin gerekli çalışmayı yapması adına tüm partiler ortak mutabakata vardı. UBP-DP Koalisyon Hükümeti programının 11 Kasım’da Meclis Genel Kurulu’nda görüşülmesinin ardından, 13 Kasım’da Hükümet güvenoyu aldı.
COVİD-19 KAYNAKLI EN GENÇ ÖLÜM…
Meryem Ceren Kırma isimli 8 yaşındaki Covid-19 hastası 10 Kasım’da Acil Durum Hastanesi’nde hayatını kaybetti. Meryem Ceren Kırma’nın ölümü “KKTC’de Covid-19 kaynaklı en genç ölüm” olarak kayıtlara geçti.
KKTC'nin 38. kuruluş yıl dönümü tören ve etkinliklerle kutlandı. Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, KKTC'nin kuruluşunun 38. yıl dönümü törenlerine katılmak üzere 15 Kasım’da günübirlik adaya geldi.
Kasım ayının ortalarında Covid-19 vaka sayılarının rekor seviyeye ulaştı. Kıbrıs Türk kesimi ile Kıbrıs Rum kesimi arasındaki geçişlerde Seviye 3’e (Koyu Kırmızı) geçildi. Buna göre, 22 Kasım itibarıyla, aşılı kişilerden 72 saatlik, aşısız kişilerden ise 7 günlük Antijen veya PCR testi istenmeye başlandı. Bulaşıcı Hastalıklar Üst Komitesi ise aşılarını tamamlamayan kişilerin kimi mekan, sektör, aktivite ve etkinliklere girişlerini yasaklarken, kimisine ise 72 saatlik Antijen/PCR testi zorunluluğu getirdi. Öte yandan, ev ziyaretlerinin durdurularak, 10 kişiden fazla aile fertlerinin bir araya gelmesi yasaklanırken, yılbaşı organizasyonlarının sadece aşılı kişilerin katılımıyla düzenlenmesine ve okul, ofis ve devlet dairelerinde toplu yılbaşı organizasyonlarının düzenlenmemesine karar verildi.
Cumhurbaşkanı Tatar, Kıbrıslı Türk üreticilerin Hellimin AB nezdinde PDO olarak tesciliyle AB’ye ihraç sürecinde yaşadığı sıkıntılara ilişkin 6 Kasım’da Avrupa Komisyonu Başkanı’na mektup gönderdi.
ERKEN GENEL SEÇİM 23 OCAK’TA YAPILACAK
Hukuk, Siyasi İşler ve Dışilişkiler Komitesi, 19 Kasım’da “Cumhuriyet Meclisi Seçimlerinin Yenilenmesine İlişkin Karar Önerisi”ni oy birliğiyle onaylayarak, seçim tarihini 23 Ocak 2022 olarak belirledi ve Genel Kurul’un gündemine sevk edilerek kabul edildi.
Bakanlar Kurulu’nun 12 milyar 770 milyon TL olarak onayladığı 2022 Yılı Mali Bütçe Yasa Tasarısı, üç gün Cumhuriyet Meclisi Ekonomi, Maliye Bütçe ve Plan Komitesi’nde ve üç gün de Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda görüşüldükten sonra 24 Kasım’da oy çokluğuyla onaylandı.
Başbakan Faiz Sucuoğlu, 24 Kasım’da düzenlediği basın toplantısında, Bankalar Birliği, Merkez Bankası, Maliye Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı ve YAGA ile fikir birliğine varılarak alınan ekonomik önlemleri açıkladı. Küçük esnaf ve zanaatkarlara yönelik 150 milyonluk yeni bir kredi portföyü açılması, döviz ile ödenecek kira bedellerinde 3 ay süreyle kur sabitlemesine gidilmesi, kredi kartı faizlerinin düşürülmesi ve kredilerin yapılandırılmasına ilişkin kararnamenin süresinin uzatılması açıklanan önlemler arasında yer aldı.
Gazimağusa, İskele ve Yeniboğaziçi İmar Planı, 25 Kasım tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından açıklanan Milletvekilliği Erken Genel Seçim takvimi uyarınca 29 Kasım’da, ilçelerin çıkaracağı milletvekili sayısı saptanarak ilan edildi. Buna göre, Girne’de 10 olan milletvekili sayısı 11’e çıkarken, Güzelyurt’ta 4 olan miletvekili sayısı 3’e düştü.
ARALIK
Gazimağusa, İskele ve Yeniboğaziçi İmar Planı’na, 1 Aralık’ta, Şehir Plancıları Odası’nın açtığı dava neticesinde, Mahkeme tarafından “ara emri” verildi.
Bakanlar Kurulu’nca onaylanarak 3 Aralık’ta Resmi Gazete’de yayımlanan “2001 Petrol Ürünleri Fiyatlandırma Esaslarını Düzenleyen (Değişiklik) Tüzüğü"ne göre, fiyatlandırma hesaplaması, akaryakıt borsasının ve doların ani yükselmesi nedeniyle oluşan aşırı maliyetlerin kontrol edilebilmesi için 6 ay geçerli olmak üzere 5 iş günü ile 15 iş günü arasında bakanlığın uygun göreceği iş gününde hesaplanarak yapılmasına karar verildi.
Sağlık Bakanlığı Bulaşıcı Hastalıklar Üst Komitesi’nin aldığı karar doğrultusunda, ikinci doz Covid-19 aşısının üzerinden 3-6 ay geçen kişiler 6 Aralık’tan itibaren aşısız kabul edilerek Adapassları iptal edildi.
Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu, “AB’nin Rum tarafının tayin edeceği bir mekanizma ile Kıbrıs Türk hellim üreticilerinin denetlenmesi öngörüldüğünü ve AB’nin bu tavrının Kıbrıs Türk üreticilerini Rum tarafının insafına bıraktığını” söyledi. Ertuğruloğlu, Kıbrıs Türk üreticilerinin hellim üretiminin tescile uygunluğu konusunda KKTC devlet makamlarının sürece doğrudan müdahil olması gerektiği görüşünü bildirdi.
Avrupa Komisyonu, 16 Aralık’ta Kıbrıslı Türk hellim peyniri üreticilerine desteği de içeren 30,7 milyon Euro’luk yıllık eylem programını kabul etti. Kıbrıslı Türk üreticiler, AB’nin “hellim paketinden” faydalanabilecek. Kıbrıs Türk toplumuna yönelik destek programından sağlanacak ödenekle AB standartlarına uyum kapsamında gıda güvenliği ve hijyen standartlarının iyileştirilmesi, hayvan hastalıklarının bitirilmesi, AB ile uyumlu hayvan tespit ve kayıt sistemi geliştirilmesi hedefleniyor.
TESLİMAT’A ÖDÜL YAĞDI
Kıbrıs Türk yapımı “Teslimat” adlı kısa film, 2021 yılı içerisinde 12 ülkede 50 uluslararası film festivalinin resmi seçkisine girmeyi ve İspanya, İtalya ve Porto Riko’dan toplam 7 ödül kazanmayı başardı. Yönetmenliğini Doğuş Özokutan’ın, ana yapımcılığını Vasvi Çiftcioğlu’nun üstlendiği kısa film, İtalya’da 74. Salerno Film Festivali’nden “İzleyici Ödülü”; 12. Porto Riko Avrupa Filmleri Festivali’nden “En İyi Kısa Film” ve “En İyi Aktör”; İspanyol Akademi Ödülleri GOYA’ya akredite 44. Elche Uluslararası Film Festivali’nden “En İyi Uluslararası Kısa Film”; yine GOYA’ya akredite 15. Sax Film Festivali’nden “En İyi Sosyal İçerikli Film”; 18. Castilla-la Mancha Uluslararası Sosyal İçerikli Film Festivali’nden “En İyi Aktör”; 18. Barselona İnsan Hakları Film Festivali ‘“En İyi Kısa Film” ödülüne layık görüldü.
Yıla, Türk Lirası’nda yaşanan değer kaybı damgasını vurdu. TL’deki değer kaybına bağlı olarak birçok mal ve hizmette fiyat artışı yaşandı.
Türk-Sen, 15 Aralık’ta düzenlediği basın toplantısında, Kıbrıslı Türklere Güney Kıbrıs’ta sendikalı istihdam sağlamak amacıyla SEK ile iş birliği yaptığını ve 8 bin civarında istihdam yapılacağını açıkladı.
11 ÇOCUK ŞEHİT DAHA DEFNEDİLDİ
Muratağa ve Sandallar'da 14 Ağustos 1974'te EOKA-B terör örgütünce şehit edilen ve Kayıp Şahıslar Komitesi’nin kazı çalışmaları sonucunda kimlik tespiti tamamlanan 11 çocuk şehit, 20 Aralık’ta Muratağa-Sandallar Şehitliği’nde düzenlenen devlet töreniyle defnedildi.
KKTC’DE İLK OMİCRON VARYANTI
Birçok ülkede kısa sürede baskın hale gelen Covid-19 Omicron varyantı, 21 Aralık’ta Kuzey Kıbrıs’ta da 2 kişide tespit edildi.
ASGARİ ÜCRET NET 6 BİN 90 TL OLDU
Asgari Ücret Tespit Komisyonu 22 Aralık’ta yaptığı toplantıda 2021 yılının üçüncü ve son asgari ücretini belirledi. Buna göre, 1 Ocak 2022’den itibaren geçerli olacak asgari ücret aylık brüt 7 bin TL, net 6 bin 90 TL olarak belirlendi. Ancak, kararı “popülist” olarak değerlendiren İşverenler Sendikası konuyu yargıya başvuracağını açıkladı. Başbakan Faiz Sucuoğlu ise “çok hızlı gidildi” değerlendirmesinde bulunarak, yargı sürecinin başlaması durumunda asgari ücretin yürürlüğe giriş tarihinin uzayacağını belirtti.
KTAMS ile KAMU-SEN, kamuda ödenmeyen ek mesailerle ilgili ödeme planı sunulmadığı gerekçesiyle, 27 Aralık’tan itibaren, hastanelerin yoğun bakım servisleri hariç tüm iş yerlerinde ek mesaiye kalmama kararı aldı.
SENDİKAL PLATFORM’DAN “FAKİRLEŞMEYE” KARŞI EYLEM
Sendikal Platform’da yer alan bazı sendikalar 28 Aralık’ta, toplumun fakirleşmesine karşı Cumhuriyet Meclisi önünde eylem yaptı. Eyleme kitlesel destek veren KTOEÖS, KTÖS, Güç-Sen ve Vergi-Sen, örgütlü oldukları kurumlarda tam gün ve saatlik greve de gitti. Sendikalar, “zamlara, vergi düzenlemesine, TL’deki enflasyona karşı halkın alım gücünün korunması ve toplumsal hakların herkese adil ve eşit refah sağlaması” çağrısı yaptı.
28 Aralık’ta Ankara’ya giden Maliye Bakanı Dursun Oğuz, TC Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ve TC Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu ile görüştü. Görüşmelerde, yeni ekonomik modelleme ile ilgili kur korumalı mevduat hesaplarının KKTC’de de uygulanmaya alınması konusunda fikir birliğine varıldı.
