Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda ilk olarak onaya sunuşlar yapıldı.
Hukuk, Siyasi İşler ve Dış İlişkiler Komitesi’nin Yurttaşlık (Değişiklik) Yasa Önerisi’nin 3’üncü görüşmesinin bugün yapılması hakkındaki tezkere okundu. Tezkere oy birliğiyle kabul edildi.
ÖZERSAY
HP Genel Başkanı Kudret Özersay 62’nci madde tahtında söz aldı. Devletin itibarı olması gerektiğine inanılıyorsa, devlet ciddiyetiyle bağdaşmayan şeylere son verilmesi gerektiğini belirten Özarsay, devletin itibar kaybettiğini ileri sürdü.
“Sayın Maiye Bakanı elektrik indirimi ile ilgili olarak tamam dedi mi?” sorusunu soran Özersay, “Başbakan’ın sözleri havada mı kaldı?” dedi. Özersay, buna açıklık getirilmesini istedi.
Şartlar ne olursa olsun bir sendika ile öyle bir metin imzalanmaması gerektiğini dile getiren Özersay, Polis Teşkilatı’nın konuyla ilgili açıklamasına değindi. Ulaştırma Bakanı’nın aynı konuyla ilgili yaptığı açıklamaya işaret eden Özersay, “Başbakan’a mesaj vermek için mi açıklama yaptınız?” sorusunu sordu.
İçişleri Bakanı’nın da açıklama yaptığına dikkat çeken Özersay, “Neresinden tutarsınız tutun, tutamazsınız… Devletin itibar kaybetmesine sebebiyet veriyorsunuz” dedi.
Devlet ciddiyetiyle bağdaşmayan gelişmeler açısından özel bir şahsa deniz iskele yapım izni verildiğini ileri süren Kudret Özersay, bir yıl önce Şehir Planlama Dairesi’nin buna olumsuz görüş verdiğini ifade etti. Nasıl bu görüşün yok sayıldığını soran Özersay, hukuka aykırı daire görüşüne rağmen karar alındığını savundu.
Temmuz 2021’de Saner hükümeti döneminde sulama birlikleriyle ilgili protokol imzalandığını belirten Özersay, devletin taahhütte bulunmasına rağmen Akçay’da sulama konusunda kesinti yapıldığını ve narenciye kesiminin yapılamadığını kaydetti. Özersay, bu sorunu çözmeye davet etti.
Gümrük Muhafız sınavına girenlerin hala sözlü mülakata çağrılmadığına değinen Özersay, son 1 hafta kaldığını, aksi halde sınav sonuçlarının yanacağını belirtti. Serbest Liman’ın yanlış bakanlığa bağlandığını iddia eden Özersay, bekleyen 55 şirket başvurusu olduğunu söyledi. Turizm Bakanı Ataoğlu’nun “herkes elini taşın altına koymalı” sözlerine dikkat çeken Özersay, “Elimizi taşın altına koyduk ama sizin elinizi bulamadık. Çünkü sizin eliniz vatandaşın cebindedir” iddiasında bulundu.
“Devlete inandığınıza dair şüpheler var” diyen Özersay, “Kıbrıs Rum liderliğinin yaptıkları sizin yaptıklarınız yanında çok bir şey ifade etmez” dedi.
ERHÜRMAN
CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman, Türkiye ile KKTC arasında imzalanan 2022 Yılı Mali Protokolü’nun bu akşam veya yarın ellerine geçeceğini söyledi.
Şu an itibarı ile protokolün ellerine gelmemesinin anomali olduğunu savunan Erhürman, “Muhalefet sizden kitapçık talep etmedi” diye konuştu.
“Bu protokollerin zemini kaydı” diyen Erhürman, protokolün negatif işlev boyutuna gelmesi endişesini belirtti.
“Bu Protokolde de aynı sorunlar varsa kalkınmamız açısından negatif işlev görecek” diyen Erhürman, Hayat Pahalılığı ve 13’üncü maaş ile ilgili tartışmalara dikkat çekti.
Akaryakıt fiyatlarının tek başına brent petrolden etkilenmediğini söyleyen Erhürman, Türkiye ile görüşmede Hayat Pahalılığının dondurulmasının tartışılmaması gerektiğini belirtti. “Kıbrıs Türk ekonomisi nasıl ayakta kalacak?” diye soran Tufan Erhürman, piyasada para dolaşmasının sağlanmasının önemine vurgu yaptı.
“Bizim derdimiz TC’nin cebinden daha fazla para çıkması değil” diyen Erhürman, hayat pahalılığının çiftçiyi, hayvancıyı da etkilendiğini söyledi. Asgari ücretin şu an itibarı ile yetersiz olduğunu ifade eden Erhürman, TL’nin değer kaybının konuşulmamasını eleştirdi.
Maliye Bakanı Sunat Atun’un Kıb-Tek’le ilgili sözünü desteklediklerini belirten Erhürman, Kıb-Tek’in maliyetin altında satış yapmamasının zaten başlangıç noktası olduğunu söyledi.
Elektrik zammı konusunda ekonomik akla uygun olmayan şekilde Haziran için halka yük yüklendiğini savunan Tufan Erhürman, hayat pahalılığının dondurulmasının daha önce gündem olmadığını söyledi.
“Allem gallem mansura ne tartışıldığı belli olmayan protokol” diyen Erhürman, alkol zammı ve indirimi konusunda yapılan açıklamaları da eleştirdi. Piyasada bir sürü spekülasyon olduğunu savunan Erhürman, “Hala kuzuların sessizliğini oynamaya devam ediyorsunuz” dedi.
Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı’nın sözlerine işaret eden Erhürman, “Bunu kendi aranızda sohbet edin sosyal medya üzerinden biri sendikaya sallar, diğeri yumuşak geçiş yapar. Bunun adı ülke yönetmeme” şeklinde konuştu.
Ülkede bir ilk olarak niyet belgesi ile Başbakan’ın dava okunmasının yasa dışı olduğunu söylediğini savunan Erhürman, “Dingili koptu” şeklinde konuştu.
Protokolü görmeyi beklediklerini ifade eden Tufan Erhürman, yarın protokol hakkında içi dolu konuşma yapabilmeyi temenni etti.
SUCUOĞLU
Başbakan Faiz Sucuoğlu söz alarak, eleştirilere yanıt verdi. Özersay’ın iskele ilgili sorusuna, “iskele kurulmuş değil” diyen Sucuoğlu, ilgili dairelerden verilen görüşlerin tarihlerini sıralayarak, halka kapalı olmamak koşulu ile buna uygunluk verildiğini söyledi.
Protokolün verilmemesiyle ilgili eleştilere de cevap veren Sucuoğlu, protokolün imzalanmadan 2 saat önce hazır hale geldiğini söyledi. “Hazır olmayan bir protokolü nasıl verecektik” diyen Başbakan Sucuoğlu, protokolün gizlenmesi görüşlerinin asla olmadığını vurguladı
Bir iki düzeltmenin ardından geldiği anda muhalefet başkanları ve koalisyon ortakları başkanlarına bunu ileteceklerini dile getiren Sucuoğlu, “Vatandaştan gizleyeceğimiz bir şey yok, tartışacağız, konuşacağız” dedi.
Alkolle ilgili yetkili ithalatçı firmalarla Maliye’de görüşmeler başladığını, ortak paydada buluşulunca sonuç çıkacağını belirten Başbakan Sucuoğlu, Ankara’ya gidilmeden önce görüşmelerin başladığını söyledi.
Elektrik zammı konusunda sıkıntıya değinen Sucuoğlu, Mart ayında çok soğuk yaşandığını ve faturaların ödenemeyecek noktaya geldiğini söyledi. Bakanlar Kurulu’nda oy birliğiyle Mart ayına mahsus bir indirime gidilmesinin kabul edildiğini anlatan Sucuoğlu, vatandaşın bir sıkıntı içerisinde olduğunu, petrol ve döviz fiyatlarının sıkıntı getirdiğini söyledi.
Perşembe günü Kıbrıs’a geldiğine değinen Başbakan Sucuoğlu, dinlenmesinin ardından Kıb-Tek’ten yetkililerin evine gelerek, Teknecik Santrali’nin kapanması kararının alındığını kendisine aktardığını anlattı. Eylem devam ettiği için sürekli orada kalan çalışanların artık çalışamayacağının aktarıldığını belirten Sucuoğlu, ülkenin karanlıkta kalması tehlikesi üzerine, metin hakkında, “Benim yetkimde değil. Biz buna imza atarız ama yaymayın. Pazar günü de bu düzenlensin” dediğini kaydetti. İmzayı attığı anda haberin ülkede patladığını kaydeden Sucuoğlu, “Ya riske girecektik ya da ülkenin karanlıkta kalmasına müsaade edecektik” dedi.
Güneyin de elektrik veremeyeceğini söylediğini dile getiren Sucuoğlu, bir otelde elektrik kesintisi nedeniyle yaşananları da anlattı.
İmzalamam denildiği anda işin boyutunun dramatik hal aldığını kaydeden Sucuoğlu, “Bana göre vicdanen doğruydu” dedi. Sucuoğlu, böyle bir sorumluluğun alınması gerektiğini kaydetti.
Erhürman’ın sorusu üzerine metnin yanlış olduğunu bildiğini söyleyen Sucuoğlu, söz konusu maddenin yanlış olduğunu aktardığını ancak sözlü değil yazılı taahhüt istendiğini ifade etti.
CTP Milletvekili Doğuş Derya’nın sorusu üzerine Başbakan Sucuoğlu, diğer maddeler konusunda görüş farklılığı olmadığını söyledi. Derya’nın Erhan Arıklı ile ilgili sayıştay raporu hakkındaki sorusu üzerine Sucuoğlu, o konuyla ilgili Arıklı’nın cevap vereceğini söyledi. Sucuoğlu, “Ben raporu okudum” dedi.
CTP Milletvekili Teberrüken Uluçay’ın alkollü içkiler ve elektrik indirimiyle ilgili soruları üzerine, elektrik indiriminin Mart ayına mahsus olduğunu yineledi.
Alkollü içkilerle ilgili bir değerlendirme yapılmasının Bakanlar Kurulu’nda konuşulduğunu ifade eden Sucuoğlu, işletmelerin rakamlarla ezdirilmemesi görüşünde olduğunu kaydetti. Sucuoğlu, Res-Bir’in konuyla ilgili görüşme talep ettiğini ve bunun konuşulduğunu söyledi.
CTP Milletvekili Fikri Toros ise yerinden, El-sen ile imzalanan metinle ilgili jeneratörler hakkında maddenin gözden geçirilmesi gerektiğini söyledi. Sucuoğlu, bu maddenin 6 Eylül 2019’da imzalanan metne dayandığını kaydetti.
Cumhuriyet Meclisi Başkanı Zorlu Töre’nin, yerinden sorulan soruların uzadığını söylemesi üzerine, Genel Kurul’da sesler yükseldi.
CTP Milletvekili Erkut Şahali, mali protokolle ilgili “Siz bir ilke belgesi mi anlaşma metni mi yoksa boş kağıda mı imza attınız” sorusu üzerine Sucuoğlu, imzalanan anlaşmayı Genel Kurul’da gösterdi.
ATUN
Maliye Bakanı Sunat Atun, Başbakan’ın yaptığı açıklamada ismi geçmesi nedeniyle açıklama yaptığını belirterek, “Bana ulaşılamadığı doğru değil” dedi. Sendikayla böyle bir anlaşmanın imzalanmasının doğru olmadığı görüşünü belirten Atun, Başbakan’ın yaptığında bir anormallik olmadığını ifade ederek, geçmişte de bu tür örneklerin olduğunu söyledi.
Alkollü içkiler konusunda daha derin çalışma yaptıklarını ifade eden Atun, fiyat değişikliklerinde devletin mesuliyetinin ne kadar olduğuna değindi. Verilen mesajların tutarlık göstermesi için buna bakılması gerektiğini kaydeden Atun, gereğinin yapılacağını söyledi.
Atun’un kürsüden inmesi soru almaması üzerine Meclis’te yine sesler yükseldi.
Bunun üzerine CTP Genel Başkanı Erhürman, “Sunat Atun tutarlılığa çağıracaksa muhalefetin birkaç şeyi bilmesi gerekir” diyerek, hükümetin kendi içinde tutarsızlık yaşadığını savundu. Erhürman, “Sabahtan beri hangi konuyu konuştuysak tutarlılığın zerresi yok” dedi.
Başbakan Faiz Sucuoğlu ise yerinden, metni imzaladığı akşam kendisine Maliye Bakanı Sunat Atun’a ulaşılamadığının söylendiğini, bu doğru değilse soruşturma başlatılacağını söyledi.
ARIKLI
Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı, Doğuş Derya’nın “temcit pilavı” gibi bu konuları gündeme getirdiğini belirterek, jeneratörler konusunda Maliye’deki bürokrasinin aşılamadığını söyledi.
Bununla ilgili sayıştay raporunun savcılıkta olduğunu ifade eden Arıklı, Sayıştaylığın CTP dönemiyle ilgili raporları olduğunu belirtti ve bunları sıraladı.
“Ben yargılanmaktan korkmuyorum” diyen Arıklı, Özersay’ın sosyal medya hesabındaki paylaşımı konusunda, “statükoya cevap verdiğini, sendikaların statükoların destekçisi” olduğunu kaydetti.
Sendikaların siyasetin problemi olduğunu ifade eden Arıklı, “Gelin bu frankeştaynın önüne geçelim” dedi. Elektriği kesen sendikaya karşı dik durulması gerektiğini belirten Arıklı, “İki kelam da sendikalara getirin” dedi.
HP Milletvekili Ayşegül Baybars’ın iskele izniyle ilgili sorusu üzerine Arıklı, Şehir Planlama Dairesi’nin 31 Mart 2022’de imzalanmış görüşü olduğunu belirtti.
ERHÜRMAN
Arıklı'nın ardından tekrar söz alan CTP Genel Başkanı Erhürman, Arıklı’nın CTP dönemiyle ilgili eleştirileri üzerine CTP’nin gerekeni yaptığını kaydetti.
Santrallerin bakımı yapılmadığı söylenirken, hangi dönemden bahsedildiğini soran Erhürman, “Bizim bilgimiz 2019’de devir yaparken jeneratörlerin bakımıyla ilgili bir sorun yok” dedi.
Bu durumda Arıklı'nın, Hasan Taçoy’un döneminde jeneratörlerin bakımının yapılması gerektiği gibi yapılmadığını söylediğini savunan Erhürman, Kıb-Tek’in bu duruma gelmesinde bir süreç yaşandığını belirtti.
“Kıb-Tek her dönem bataktadır” algısının yaratıldığını dile getiren Erhürman, “Son metine Kıb-Tek’e doğrudan alım yöntemiyle santral alınacağı girdi mi?” sorusunu sordu.
Bunun üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Hasan Taçoy yerinden söz alarak, El-sen ile kendi döneminde 4 maddelik protokol imzalandığını hatırlattı ve "4 maddelik protokolün 3 maddesinin hemen hemen hepsi hazırdı” dedi.
Santral alımıyla ilgili de kendisi gittikten sonra Erhan Arıklı’nın 2x25 megavatlık için anlaşma imzaladığını belirten Taçoy, 4’üncü maddeye ise hiç dokunulmadığını söyledi.
CTP Milletvekili Erkut Şahali ise yerinden, “Sizin imzaladığınız 2x25 anlaşması değildi” demesi üzerine Taçoy, “2x25… Sendikayla biz onu aramızda konuştuk hallettik” şeklinde konuştu.
TAÇOY İLE ŞAHALİ ARASINDA TARTIŞMA YAŞANDI
Taçoy’un, “Hiçbir şeyi bilmen Erkut...” sözleri üzerine, Taçoy ile Şahali arasında karşılıklı tartışma yaşandı.
Bunun üzerine Cumhuriyet Meclisi Başkanı Zorlu Töre, tartışma sırasında söylenen argo kelimelerin tutanaklardan çıkarttı.
Tartışma sonrası konuşmasına devam eden CTP Genel Başkanı Erhürman, “Eğer bu Meclis’te 'yalancı' demek serbest ise sabahtan beri boşuna edebimize sığınıyoruz” dedi.
Erhürman, “ ‘Dünyanın en ahlaksız insanı lafını’ bu mecliste muhalefet sıralarından bu tarafa en son ne zaman duyduğumu veya duyup duymadığımı hatırlamıyorum” şeklinde konuştu.
Yaşananlar nedeniyle “yüce” kelimesini sorgulamak zorunda kaldıklarını ifade eden Erhürman, Meclis’in kahve haline geldiğini savunarak bunu eleştirdi.
Arıklı’nın yerinden söz alması üzerine Erhürman, 2 tane 25 tane megatvatlık santral alınacağının Saner döneminde protokol imzalanırken söylendiğini kaydederek, bugün hala o santrallerin gelmediğini söyledi.
Sendikalarla ilgili söylemler üzerine Erhürman, CTP döneminde de sendikalarla görüş ayrılıkları olduğunu kaydetti. “Biz bize karşı eylem yapıldı diye kimseyi ötekileştirmedik” diyen Erhürman, “Durmadan kurumları ötekileştirmekten vazgeçin” dedi.
“Yetti artık… Bölmeyin bu memleketi” diye konuşan Erhürman, soruya cevap vermeyi kabul etmeme gibi usul olamayacağını belirtti. “Anayasa hakkı içinde soru hakkı vardır milletvekilinin” diyen Erhürman, bir bakan kürsüden ayrılsa da Meclis Başkanı’nın bakanı çağırması gerektiğini söyledi.
Erhürman, sokaktaki bir insanın bile Başbakan Sucuoğlu’nun Bakanlar Kurulu sonrası elektrikte indirim zammı açıklamasının sadece Mart ayı için geçerli olduğunu algıladıysa adını değiştireceğini belirtti.
